Get to know me!
Πατήρ Mάξιμος Μόσχος,
Tαχ.Θυρίδα 49,
Kαρυές 630.86.
΄Aγιον ΄Oρος
ΤΗΛ 23770.23383
Older webpage:
https://web.archive.org/web/20161211064638/http://maximosathos.com/?page_id=87
ΣΤΕΙΛΤΕ ΜΑΣ ΜΙΑΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ ΜΑΣ:
ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ, SWIFT CODE: PIRBGRAA,
IBAN GR04 0171 4390 0064 3901 0010 415
MOSCHOS MICHAEL-MAXIMOS
ΜΟΣΧΟΣ ΜΙΧΑΗΛ-ΜΑΞΙΜΟΣ ΤΟΥ ΜΙΧΑΗΛ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΚΑΙ ΔΙΑΔΩΣΤΕ ΤΟ «ΝΕΟ ΣΧΕΔΙΟ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ» ΜΑΣ!
ΑΠΟ ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ ΠΟΛΛΕΣ ΕΥΧΕΣ!
ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΚΑΙ ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΑ! ΣΕ ΣΑΣ, ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΜΑΣ ΚΑΙ ΣΕ ΟΛΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ!
ΤΟ ΕΧΩ ΣΕ ΕΝΑ ΠΟΛΥ ΚΑΛΟ ΒΙΒΛΙΑΡΑΚΙ (ΜΕ ΕΓΧΡΩΜΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ),
ΑΛΛΑ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΤΟ ΒΡΗΤΕ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΜΟΥ
«ΜΟΣΧΟΣ ΜΑΞΙΜΟΣ ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ»!
ΕΙΝΑΙ «ΣΧΕΔΙΟ» ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ, ΟΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΠΡΟΣΘΕΣΕΤΕ ΚΑΙ Ο,ΤΙ ΑΛΛΟ ΘΕΛΕΤΕ.
ΠΡΟΣΕΞΤΕ ΠΟΛΥ ΚΑΙ ΤΙΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΓΡΑΜΜΕΝΕΣ.
ΝΑ ΠΡΟΣΕΥΧΕΣΤΕ ΘΕΡΜΑ ΚΑΙ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ, ΑΝ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΙΔΙΩΣ ΜΕΤΑ ΤΗ ΒΡΑΔΥΝΗ ΑΝΑΠΑΥΣΗ,
ΟΧΙ ΒΙΑΣΤΙΚΑ, ΣΚΕΠΤΟΜΕΝΟΣ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ.
Η ΠΡΩΙΝΗ ΠΡΟΣΕΥΧΗ, ΑΠΟΔΙΔΕΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟ ΤΟΥ ΥΠΝΟΥ.
ΜΙΛΑΜΕ ΣΤΟΝ ΘΕΟ ΜΕ ΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ, ΚΑΙ ΕΚΕΙΝΟΣ ΜΑΣ ΑΠΑΝΤΑ ΜΕ ΤΗ ΘΕΙΑ ΧΑΡΗ.
ΔΗΛΑΔΗ ΜΕ ΕΙΡΗΝΗ ΚΑΙ ΑΝΑΠΑΥΣΗ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ, ΜΕ ΕΛΠΙΔΑ, ΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑ ΚΛΠ.
Ο,ΤΙ ΚΑΛΟ ΕΧΟΥΜΕ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ, ΕΙΝΑΙ ΔΩΡΟ ΤΟΥ ΘΕΟΥ.
ΚΑΙ ΑΝ ΠΡΟΣΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΤΑΚΤΙΚΑ, ΤΑΠΕΙΝΑ, ΜΕ ΜΕΤΑΝΟΙΑ ΚΛΠ,
ΑΙΣΘΑΝΟΜΑΣΤΕ ΜΕΓΑΛΗ ΕΥΛΟΓΙΑ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ ΜΑΣ,
ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΣΤΑΣΙΜΗ, ΑΛΛΑ ΟΛΟ ΚΑΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΗ ΑΙΣΘΑΝΟΜΑΣΤΕ ΤΗ ΘΕΙΑ ΧΑΡΗ!
ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΤΟ «ΜΕΓΑ ΕΛΕΟΣ», ΠΟΥ ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΝ ΤΟ 90% ΤΩΝ ΥΜΝΩΝ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΜΑΣ!
ΑΝ ΠΡΟΣΠΑΘΗΣΕΤΕ, ΚΑΙ ΑΙΣΘΑΝΘΗΤΕ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΥΛΟΓΙΑ, ΤΟΥ ΘΕΟΥ, ΘΑ ΧΑΡΩ ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ ΝΑ ΜΟΥ ΤΟ ΓΡΑΨΕΤΕ!
* * *
ΒΡΑΔΥΝΗ ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ
Στό τέλος του Αποδείπνου κάντε τόν Σταυρό σας 3 φορές! ΄Αν τά παιδιά δέν γνωρίζουν ανάγνωση, διαβάστε οι μεγαλύτεροι μερικές λέξεις καί νά επαναλάβουν οι μικροί.
Βασιλεύ ουράνιε Παράκλητε..., Πάτερ ημών ο εν τοις ουρανοίς...
Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον ημάς! (τρίς). Ουράνιε Πατέρα μας, οικονόμησέ μας!
Πανάγιον Πνεύμα, η Θεία Χάρις, έλα μέσα στό μυαλό μας, φώτισέ μας καί προστάτεψέ μας από κάθε κακό!
Υπεραγία Θεοτόκε καί ουράνια Μητέρα μας, σώσε μας καί βοήθησέ μας!
Άγιε Αρχάγγελε Μιχαήλ, άγιε Νεκτάριε θαυματουργέ, αγία Παρασκευή, άγιε Πορφύριε ιαματικέ (πήτε τά ονόματα των Αγίων των συμπροσευχομένων) καί όλοι οι Άγιοι, πρεσβεύσατε υπέρ ημών!
Εμείς, τά ταπεινά παιδιά σας καί Ορθόδοξοι Χριστιανοί, σας παρακαλούμε πολύ, ελεήστε μας, προστατέψτε μας από κάθε κακό, οδηγήστε μας στήν αιώνια σωτηρία, γεμίστε μας χάρες-ευλογίες καί μέ όλα τά καλά, φωτίστε μας νά γίνουμε καλά παιδιά, καλοί Χριστιανοί καί χρήσιμοι στήν Κοινωνία.
Χαρίστε στούς γονείς μας, στόν μπαμπά καί τήν μαμά, μακροημέρευση, υγεία σωματική καί πνευματική, φωτίστε τους νά μας αγαπάνε καί νά μας φροντίζουνε πάντοτε.
Προστατέψτε τήν Ελλάδα μας καί όλους τούς Ορθοδόξους Χριστιανούς από κάθε κακό, καί φωτίστε όλους τούς ανθρώπους νά φροντίσουνε γιά τήν αιώνια σωτηρία της ψυχής τους.
Κάντε τόν Σταυρό σας 3 φορές! Καί ψάλτε:
Θεοτόκε Παρθένε, χαίρε Κεχαριτωμένη Μαρία, ο Κύριος μετά σου. Ευλογημένη σύ εν γυναιξί, καί ευλογημένος ο καρπός της κοιλίας σου, ότι Σωτήρα έτεκες των ψυχών ημών.
Υπό τήν σήν ευσπλαγχνίαν καταφεύγομεν, Θεοτόκε. Τάς ημών ικεσίας μή παρίδης εν περιστάσει. Αλλ εκ κινδύνων λύτρωσαι ημάς, μόνη Αγνή, μόνη Ευλογημένη!.
Δι ευχών των Αγίων Πατέρων ημών, Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον ημάς. Αμήν.
Φιλήστε τήν εικόνα του Χριστού καί της Παναγίας, καί τό χέρι του μπαμπά καί της μαμάς. Οι γονείς φιλήστε καί σταυρώστε τό κεφάλι των παιδιών σας, ενώ φιλάνε τό χέρι σας!
ΠΡΙΝ ΤΟΝ ΥΜΝΟ «ΘΕΟΤΟΚΕ ΠΑΡΘΕΝΕ…»
νά κρατάνε όλα τά παιδιά μέ τό αριστερό χέρι από ένα κομποσχοινάκι των 33 κόμπων, σέ κάθε κόμπο νά κάνουν τόν σταυρό τους καί νά λένε τίς εξής προσευχές: (οι μεγάλοι νά τίς μετράνε μέ τά δάχτυλά τους): 10 φορές: «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον ημάς». 5 φορές: «Υπεραγία Θεοτόκε, σώσον ημάς». 1 φορά: «Πανάγιον Πνεύμα, ελθέ καί σκήνωσον εν ημίν» (ή: έλα μέσα στό μυαλό μας). 5 φορές: «Άγιοι Πάντες, πρεσβεύσατε υπέρ ημών». 1 φορά: «Κύριε Ιησού Χριστέ, διά των ευχών των Αγίων Πάντων καί της Υπεραγίας Θεοτόκου, ελέησον ημάς». 10 φορές: «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον ημάς». 5 φορές: «Υπεραγία Θεοτόκε, σώσον ημάς, τόν μπαμπά, τήν μαμά, τήν Ελλάδα μας καί όλον τόν κόσμο».
ΥΣΤΕΡΑ, ΨΑΛΤΕ: «ΘΕΟΤΟΚΕ ΠΑΡΘΕΝΕ…» κλπ.
(καί νά αφήνουν τά κομποσχοινάκια πάνω στό εικόνισμα, διότι θά τά χάσουν!)
ΝΕΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΠΛΗΣ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ
[Σέ σκοτεινό δωμάτιο, που φωτίζεται μόνο από ένα καντηλάκι ή ένα κεράκι, όρθιος ή γονατιστός ή καθιστός χωρίς νά ακουμπάει κάπου η πλάτη σου, μόλις σηκωθείς από τόν ύπνο, φίλησε μερικές εικόνες καί ειπέ μέ ευλάβεια καί ταπεινά, κάνοντας συχνά καί τόν σταυρό σου]:
Εις τό όνομα του Πατρός καί του Υιού καί του Αγίου Πνεύματος. Αμήν.
Παναγία Τριάς ελέησον ημάς, Κύριε ιλάσθητι ταις αμαρτίαις ημών, Δέσποτα συγχώρησον τάς ανομίας ημίν, Άγιε επίσκεψαι καί ίασαι τάς ασθενείας ημών ένεκεν του ονόματός σου. Κύριε ελέησον, Κύριε ελέησον, Κύριε ελέησον.
Βασιλεύ ουράνιε, Παράκλητε, τό Πνεύμα της αληθείας, ο πανταχού παρών καί τά πάντα πληρών, ο θησαυρός των αγαθών καί ζωής χορηγός, ελθέ καί σκήνωσον εν ημίν, καί καθάρισον ημάς από πάσης κηλίδος, καί σώσον Αγαθέ τάς ψυχάς ημών.
Πάτερ ημών ο εν τοις ουρανοίς, αγιασθήτω τό όνομά σου, ελθέτω η Βασιλεία σου, γενηθήτω τό θέλημά σου ως εν ουρανώ καί επί της γης, τόν άρτον ημών τόν επιούσιον δός ημίν σήμερον, καί άφες ημίν τά οφειλήματα ημών, ως καί ημείς αφίεμεν τοις οφειλέταις ημών, καί μή εισενέγκης ημάς εις πειρασμόν, αλλά ρύσαι ημάς από του Πονηρού. Ότι σου εστίν η Βασιλεία του Πατρός καί του Υιού καί του Αγίου Πνεύματος Αμήν.
Πιστεύω εις ένα Θεόν Πατέρα παντοκράτορα, ποιητήν ουρανού καί γης, ορατών τε πάντων καί αοράτων. Καί εις ένα Κύριον Ιησούν Χριστόν, τόν Υιόν του Θεού τόν μονογενή, τόν εκ του Πατρός γεννηθέντα πρό πάντων των αιώνων. Φως εκ φωτός, Θεόν αληθινόν εκ Θεού αληθινού γεννηθέντα, ου ποιηθέντα, ομοούσιον τω Πατρί δι ού τά πάντα εγένετο. Τόν δι ημάς τούς ανθρώπους καί διά τήν ημετέραν σωτηρίαν κατελθόντα εκ των ουρανών, καί σαρκωθέντα εκ Πνεύματος Αγίου καί Μαρίας της Παρθένου καί ενανθρωπήσαντα. Σταυρωθέντα τε υπέρ ημών επί Ποντίου Πιλάτου, καί παθόντα καί ταφέντα. Καί αναστάντα τη τρίτη ημέρα κατά τάς Γραφάς. Καί ανελθόντα εις τούς ουρανούς, καί καθεζόμενον εκ δεξιών του Πατρός. Καί πάλιν ερχόμενον μετά δόξης κρίναι ζώντας καί νεκρούς, ού της Βασιλείας ουκ έσται τέλος.
Καί εις τό Πνεύμα τό Άγιον, τό κύριον, τό ζωοποιόν, τό εκ του Πατρός εκπορευόμενον, τό σύν Πατρί καί Υιώ συμπροσκυνούμενον καί συνδοξαζόμενον, τό λαλήσαν διά των Προφητών. Εις μίαν, αγίαν, καθολικήν καί αποστολικήν Εκκλησίαν ομολογώ έν βάπτισμα εις άφεσιν αμαρτιών, προσδοκώ ανάστασιν νεκρών καί ζωήν του μέλλοντος αιώνος. Αμήν.
Ο Θεός ιλάσθητί μοι τω αμαρτωλώ καί ελέησόν με (τρίς). Σταυρέ του Χριστού πανάγιε, σώσον ημάς τη δυνάμει σου. Τη δυνάμει του Σταυρού σου, Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησον ημάς. [φιλάμε έναν Σταυρό]. Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον ημάς (τρίς).
Παναγία Τριάς ο Θεός, ελέησον ημάς. Πατέρα μας ουράνιε, / Κύριε Ιησού Χριστέ μου, Υιέ καί Λόγε του Θεού του ζώντος, ο ελθών εις τόν κόσμον νά σώσεις τούς αμαρτωλούς, από τούς οποίους πρώτος είμαι εγώ, / Πανάγιον Πνεύμα καί Παράκλητε αγαθέ, η θεία Χάρις η τά ασθενή θεραπεύουσα καί τά ελλείποντα αναπληρούσα, / Παναγία Παρθένε Θεοτόκε Μαρία, η ουράνια Μητέρα μου, η σκέπη μου, η καταφυγή μου, η προστασία μου, η ελπίδα μου, η παρηγορία μου, η ουράνια Μητερα μου,
Άγιοι Πάντες, άγιε Βασίλειε Μεγάλε, άγιε Γρηγόριε Θεολόγε, άγιε Ιωάννη Χρυσόστομε, άγιε Ιεράρχα του Χριστού Νικόλαε, άγιε Σπυρίδωνα [σταυρώνουμε τά αφτιά μας], άγιε Νεκτάριε, άγιε Λουκά οι θαυματουργοί, καί πάντες οι άγιοι Ιεράρχαι, / άγιε Αρχάγγελε Μιχαήλ, άγιε Άγγελέ μου καί πάντες οι άγιοι Άγγελοι, / άγιε προφήτα Ηλία, άγιε Συμεών Θεοδόχε, τίμιε Πρόδρομε του Χριστού καί πάντες οι Άγιοι Προφήται καί Δίκαιοι, / άγιε Απόστολε καί Ευαγγελιστά Ιωάννη Θεολόγε, άγιε Απόστολε Παύλε καί πάντες οι άγιοι Απόστολοι, / άγιε Γεώργιε, άγιε Δημήτριε, άγιε Μηνά καί πάντες οι άγιοι Μάρτυρες, / αγία οσιοπαρθενομάρτυς του Χριστού Παρασκευή [σταυρώνουμε τά μάτια μας], αγία Αικατερίνα, αγία Σοφία καί πάσαι αι άγιαι γυναίκες, / άγιοι Κοσμά, Δαμιανέ, Παντελεήμων ιαματικέ καί πάντες οι άγιοι Ανάργυροι, / Αγιορείται Πατέρες, άγιε Μάξιμε Ομολογητά, άγιε Πορφύριε, άγιε Παΐσιε καί πάντες οι όσιοι Πατέρες, / άγιοι Γέροντες Σίμωνα, Αμβρόσιε, Ιωσήφ, άγιε Γέροντά μου, οι Άγιοι της ημέρας καί πάντες οι Άγιοι,
Σας παρακαλώ πάρα πολύ, ο δυστυχής καί ανάξιος δούλος σας, διά των ευχών των ευλαβών Χριστιανών πού έχουνε προσευχηθεί γιά μένα, γιά τήν Ελλάδα μας καί γιά τόν κόσμον όλον,
Λυπηθήτε με, ελεήστε με, οικονομήστε τή σωτηρία της ψυχής μου, εισακούστε τήν προσευχή μου, πληρώστε τά αιτήματά μου, καλύψτε τά κενά του χαρακτήρα μου καί του μυαλού μου, δώστε μου ευλάβεια, πίστη θερμή, προσευχή δυνατή καί καθαρή, ευλογήστε τήν ημέρα μου τή σημερινή, τήν αυριανή καί τόν υπόλοιπο χρόνο της ζωής μου, νά πάνε όλα καλά. Δώστε μου αγάπη ανιδιοτελή πρός όλους τούς ανθρώπους καί υπομονή.
Προστατέψτε τό σπιτάκι μου, τό αυτοκινητάκι μου, τό νεράκι μου, τό ηλεκτρικό μου σύστημα, ό,τι μου ανήκει καί μένα από κάθε βλάβη καί από κάθε κακό, από τή φωτιά, τή διάρρηξη, τή ληστεία, τόν κατακλυσμό, τή λειψυδρία, τό σεισμό, από τό νοσοκομείο, τό γηροκομείο, από τόν πόνο καί τόν ακρωτηριασμό. Οικονομήστε με νά ξεχρεωθώ τό γρηγορότερο καί νά μπορώ νά αυτοεξυπηρετούμαι ως τήν τελευταία ώρα της ζωής μου. Καί, άν τυχόν πάθω κάτι, στείλτε μου ανθρώπους καλούς νά μου συμπαρασταθούνε.
Συχωρέστε μου όλες μου τίς αμαρτίες από τή γέννησή μου μέχρι τή στιγμή αυτή, όλα μου τά λάθη καί τίς παραλείψεις, τήν άγνοιά μου καί τή νεότητά μου. Δώστε μου τή δύναμη καί τή θέληση νά μή ξανα-αμαρτήσω ποτέ. Προστατέψτε με καί απαλλάξτε με από πάσης επηρείας του Διαβόλου, από τούς κακούς ανθρώπους καί από τούς βλάσφημους καί πονηρούς λογισμούς. Δώστε μου ταπείνωση, μετάνοια καί καιρό μετανοίας, οικονομήστε με να κοινωνήσω Σώμα καί Αίμα Χριστού τό γρηγορότερο.
Συχωρέστε με πού δέν σας αγάπησα από μικρός, όπως ο άγιος Παΐσιος καί ο άγιος Πορφύριος. Συχωρέστε μου όλα τά στραβοπατήματά μου. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ, πού στά νεανικά μου χρόνια μέ προστατέψατε από τά μεγάλα αμαρτήματα, καί από πολλές κακοτοπιές. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ πού ευλογήσατε τά ιερά μου αναγνώσματα, καί μου φυτέψατε τήν επιθυμία νά επισκεφθώ τό Άγιον Όρος, όπου γνώρισα αγίους Γέροντες. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ, πού φωτίσατε τόν Πνευματικό μου πατέρα νά μέ καλοδεχτεί καί νά μου δώσει τήν ευχή του. Φωτίστε τον νά προσεύχεται γιά μένα, νά μέ αγαπά καί οικονομεί σέ όλη μου τή ζωή. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ, πού μέ προστατέψατε από τόν πρόωρο θάνατο καί τόν ακρωτηριασμό, πού οικονομήσατε νά γίνω καλά καί μπορώ νά αυτοεξυπηρετούμαι.
Συχωρέστε με, πού παραπονέθηκα μερικές φορές, επειδή δέν πραγματοποιήθηκαν μερικά νεανικά μου αιτήματα. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ, πού μέ γλυτώσατε από διάφορα κακά μπλεξίματα. Συχωρέστε με, πού τολμώ καί σας μιλώ ο δυστυχής καί ανάξιος δούλος σας. Αλλά, επειδή οι γονείς μου μέ έφεραν σ αυτήν εδώ τήν επίγεια ζωή, όπου είμαι υποχρεωμένος νά διαλέξω μεταξύ εσάς καί του Κακού, μέ τόν οποίο δέν θέλω να έχω καμμία σχέση, σας παρακαλώ πάρα πολύ δεχθήτε με ως τόν Άσωτο υιό καί ως τόν χειρότερο αμαρτωλό πού ζητάει έλεος καί μετανοεί.
Σας ευχαριστώ πάρα πολύ, πού μέ φέρατε στήν οδό της σωτηρίας. (Σας ευχαριστώ πάρα πολύ, πού μου γνωρίσατε καλή/καλόν συζυγο καί έχω καλά παιδάκια). Σας ευχαριστώ πάρα πολύ, πού έχω υγεία, μυαλό, δουλειά καί βγάζω τό ψωμί μου. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ, που ζούμε ελεύθερα και ειρηνικά, καί φροντίζουμε για τή σωτηρία της ψυχής μας. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ, πού είμαι Έλληνας, ορθόδοξος Χριστιανός, πού έχουμε όμορφους Ναούς, καλούς Λειτουργούς, τό Άγιον Όρος, πανέμορφα Μοναστήρια, αγίους Μοναχούς καί Μοναχές, αγωνιζομένους εν Χριστώ αδελφούς καί αδελφές. Φωτίστε τούς ναρκομανείς, τούς κατά Θεόν παράνομους καί τούς ανώμαλους νά μετανοήσουν καί νά φροντίσουνε γιά τή σωτηρία της ψυχής τους.
Ελεήστε καί οικονομήστε τούς απανταχού της γης ορθοδόξους Χριστιανούς, τούς πολυτέκνους, τίς χήρες, τίς έγκυες, τίς θηλάζουσες, τίς άγαμες μητέρες, τά ορφανά, τά παιδιά των διεζευγμένων, τούς νέους, όλους τούς ασθενείς, τούς αδυνάτους, τούς κατακοίτους, τούς ναρκομανείς, τούς οχλουμένους υπό πνευμάτων ακαθάρτων ή ψυχασθενείς, τούς φυλακισμένους, όλους όσους έχουνε ζητήσει τή βοήθειά μου. Φωτίστε τούς νέους καί τίς νέες νά κάνουν χριστιανικές οικογένειες, καί τούς δυναμένους φωτίστε τους νά συμπαρασταθούν στούς πολυτέκνους. Ελεήστε καί οικονομήστε τούς αστέγους, τούς ανέργους, τούς πεινώντας, τούς στενοχωρουμένους, τούς δυστυχισμένους, τούς πυροπαθείς καί όλους τούς φτωχούς.
Ελεήστε καί οικονομήστε, προστατέψτε καί ευλογήστε όλους τούς δικούς μου (πήτε τά ονόματά τους), θεραπεύστε, οδηγήστε στή σωτηρία, πληρώστε τά αιτήματα των φίλων καί γνωστών μου, πού έχουνε ζητήσει τίς προσευχές μου (πήτε μερικά ονόματα). Ελεήστε, οικονομήστε, εισακούστε τίς προσευχές όσων μέ αγαπάνε καί όλων όσων μέ έχουνε βοηθήσει καί συμπαρασταθή στή ζωή μου. Καί αναπαύστε τάς ψυχάς των κεκοιμημένων συγγενών αυτών. Αναπαύστε τάς ψυχάς όλων των ορθοδόξων Χριστιανών απ αρχής μέχρι των εσχάτων καί από περάτων έως περάτων της οικουμένης. Καί των μακαρίων κτιτόρων πασών των αγίων Μονών καί Εκκλησιών. Αναπαύστε καί τάς ψυχάς των γονέων καί διδασκάλων μου, καί όλων όσων έχουνε συμπαρασταθή στή ζωή μου, είτε οι ίδιοι όσο ζούσαν είτε οι οικείοι αυτών. Αναπαύστε καί τάς ψυχάς των κεκοιμημένων δούλων του Θεού … (μνημονεύστε μερικά ονόματα).
Ειρηνέψτε τόν κόσμον όλον καί οδηγήστε τον στή σωτηρία. Φωτίστε τούς απανταχού της γης Έλληνες νά φροντίσουνε γιά τή σωτηρία της ψυχής τους μέσω της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας. Προστατέψτε τήν Ελλάδα μας από τούς ανθέλληνες καί από τούς αντορθοδόξους. Φανερώστε μας έναν εθνοσωτήρα σάν τόν άγιο Προφήτη Μωϋσή καί σάν τόν άγιο Ιωάννη (Βατάτζη) τόν Βασιλιά.
Προστατέψτε μας από τούς εχθρούς μας καί τόν Αντίχριστο, από τούς Τούρκους, τούς μουσουλμάνους, τούς Γερμανούς, από τούς προδότες Πολιτικούς, από τούς κλέφτες, τούς απατεώνες, τούς τοκογλύφους, τούς φονιάδες, τούς εμπρηστές, τούς αλλοπίστους, τούς αιρετικούς, τούς μάγους, τούς σατανιστές, τούς Άγγλους, τούς Αμερικάνους, τούς μασώνους, τούς Σιωνιστές καί από τήν λιμοκτονία. Πιέστε όσους μας έχουν καταστρέψει ή φονεύσει ή κλέψει, ή ζημιώσει ή αδικήσει ή στενοχωρήσει καθ οιονδήποτε τρόπον ή ατιμάσει ή διαλύσει τίς οικογένειές μας (παιδομάζωμα) νά μετανοήσουν, ν αποκαταστήσουνε τίς εις βάρος μας κακίες τους καί να φροντίσουνε γιά τή σωτηρία της ψυχής τους.
Πρόσδεξαι, Κύριε Ιησού Χριστέ, τήν δέησιν ημών των αμαρτωλών καί ελέησον ημάς. Γένοιτο, Κύριε, τό έλεός σου εφ ημάς, καθάπερ ηλπίσαμεν επί σέ. Αιωνία η μνήμη υμών αξιομακάριστοι καί αοίδιμοι κτίτορες πασών των αγίων Μονών καί Εκκλησιών.
Ελέησον ημάς, Κύριε ελέησον ημάς. Πάσης γάρ απολογίας απορούντες, ταύτην σοι τήν ικεσίαν ως Δεσπότη οι αμαρτωλοί προσφέρομεν, ελέησον ημάς.
Κύριε ελέησον ημάς, επι σοί γάρ πεποίθαμεν. Μή οργισθής ημίν σφόδρα, μηδέ μνησθής των ανομιών ημών. Αλλ΄ επίβλεψον καί νυν ως εύσπλαγχνος, καί λύτρωσαι ημάς εκ των εχθρών ημών. Σύ γάρ εί Θεός ημών καί ημείς λαός σου, πάντες έργα χειρών σου καί τό όνομά σου επικεκλήμεθα.
Της ευσπλαγχνίας τήν πύλην άνοιξον ημίν, ευλογημένη Θεοτόκε. Ελπίζοντες εις σέ μή αστοχήσωμεν, ρυσθείημεν διά σού των περιστάσεων. Σύ γάρ εί η σωτηρία του γένους των Χριστιανών.
Θεοτόκε Παρθένε, χαίρε κεχαριτωμένη Μαρία, ο Κύριος μετά σού. Ευλογημένη σύ εν γυναιξί καί ευλογημένος ο καρπός της κοιλίας σου, ότι σωτήρα έτεκες των ψυχών ημών.
Υπό τήν σήν ευσπλαγχνίαν καταφεύγομεν, Θεοτόκε. Τάς ημών ικεσίας μή παρίδης εν περιστάσει, αλλ εκ κινδύνων λύτρωσαι ημάς, μόνη Αγνή, μόνη Ευλογημένη.
[Άν είσαι μόνος, προσευχήσου έτσι, ή κατά πρόμοιο τρόπο, κάνοντας συχνά καί τόν Σταυρό σου. Πρόσθεσε καί τά προσωπικά σου θέματα. Άν έχεις κάποιον άλλον κοντά σου, κάνε κοινή προσευχή (ιδίως τό Απόδειπνο) οποιαδήποτε ώρα του απογεύματος σας βολεύει. Όποτε μπορείς, προσευχήσου νοερά: 100 κόμπους χωρίς σταυρούς, στήν εισπνοή νά λές «Κύριε Ιησού Χριστέ», καί στήν εκπνοή νά λές «ελέησον ημάς», συγκεντρώνοντας τόν νου σου στά ιερά αυτά λόγια καί παρακολουθώντας τόν εισπνεόμενο αέρα πρώτα νά εισέρχεται στήν καρδιά καί ύστερα νά εξέρχεται εν μετανοία καί ταπεινώσει. Προσπάθησε νά έχεις τά μάτια κλειστά, όσο προσεύχεσαι νοερά. ΄Υστερα, 50 φορές: «Υπεραγία Θεοτόκε, σώσον ημάς». Καί 3 φορές σταύρωσε τό μετωπό σου λέγοντας: «Πανάγιον Πνεύμα, ελθέ καί σκήνωσον εν εμοί τω αμαρτωλώ, καί απάλλαξέ με από πάσης επηρείας του Πονηρού».
[Βάλε τόν δείκτη του χεριού σου στό καντήλι καί σταύρωσε μέ τό λαδάκι τό μέτωπό σου καί όποιο σημείο του σώματος πονάει. Φάε λίγο από τό αντίδωρο της Κυριακής. Πιές λίγο απο τόν Αγιασμό της πρωτομηνιάς. Άν μπορείς, κάνε 100 ή 33 ή 10 ή όσες θέλεις γονυκλισίες, μετρώντας μέ τό κομποσχοίνι καί λέγοντας τήν ευχή. Όταν υπάρχει κάποιο σοβαρό πρόβλημα, προσευχήσου μετά δακρύων. Διάβασε τό Συναξάρι της ημέρας. Διάβασε 1 κεφάλαιο από το Ευαγγέλιο, 1 κεφ. απο τον Απόστολο, καί 2 σελίδες απο το Γεροντικό ή τον Ευεργετινό. Νά εκκλησιάζεσαι σέ όλες τίς αργίες, νά πηγαίνεις στόν Ναό πρίν τήν τρίτη καμπάνα καί νά μή φεύγεις πρίν τό «δι ευχών». Νά εγκρατεύεσαι τίς Τετάρτες καί Παρασκευές, νά μή τρώς μετά τίς 10μ.μ. ούτε πρίν τήν πρωινή προσευχή.
[Μή χάνεις χρόνο στήν τηλεόραση καί στίς αργολογίες. Συνεργάσου μέ ευλαβείς Κληρικούς, συμπαραστάσου στούς φτωχούς καί σέ ανήμπορους ασθενείς. Νά μή σπαταλάς χρήματα σέ μή αναγκαία πράγματα, δίνε ελεημοσύνες είτε ιδιοχείρως είτε μέσω του φιλοπτώχου της Ενορίας σου. Μή δίνεις σημασία στά όνειρα, ούτε σέ ασυνήθιστες κι εντυπωσιακές «αποκαλύψεις». Ο Διάβολος εύκολα παραπλανά, όσους νομίζουν ότι είναι καλοί Χριστιανοί. Μή κατακρίνεις κανέναν, ούτε νά λές σέ άλλους ότι είσαι καλός Χριστιανός. Απόφευγε τήν αμαρτία, μή συνιστάς σέ κανέναν τήν αμαρτία καί μή διευκολύνεις άλλους νά αμαρτήσουν. Μάθε εκκλησιαστική μουσική, τουλάχιστον τά απολυτίκια καί τά προσόμοια.
[Ο Χριστός μάς χαρίζει αγάπη, πνεύμα επιεικείας, ειρήνη, ευλάβεια, κατάνυξη, ταπείνωση, μετάνοια, ευλογία, ανάπαυση πνευματική, υπομονή. Όλα τά καλά της ζωής μας είναι δώρα του ουράνιου Πατέρα μας. Καί άν ζούμε χωρίς ευλάβεια καί φόβο Θεού, η ζωή μας είναι μία κόλαση. Όσο αναπνέουμε, ο Θεός περιμένει τήν μετάνοιά μας καί τόν πνευματικό μας αγώνα καθημερινά. Ο αγώνας μας πρέπει νά είναι ισόβιος καί χωρίς σταματημό. Μή δίνεις καμμία σημασία σ΄οποιοδήποτε αντίχριστο ή αντορθόδοξο άτομο ή έντυπο. Ζήτα τίς προσευχές καί των ευλαβών ρασοφόρων. Χάρισε σέ όλους τούς γνωστούς σου τό βιβλιαράκι, πού έχει αυτή τήν προσευχή. Προσευχήσου καί γι αυτόν πού τό έγραψε. Πές: «Χριστέ καί Παναγιά μου, ελέησε καί οικονόμησε τόν Αγιορείτη πατέρα Μάξιμο του Γέροντος Ιωσήφ καί εισάκουσε τίς προσευχές του».]
A Plan of Simple and Heartfelt Prayer Analysis or variations of «Lord Jesus Christ, have mercy on me a sinner».
O Lord Jesus Christ, Son and Word of the living God, who came into the world to save sinners, of whom I am the first, through the prayers of Your Most Holy Mother, of Saint Nicholas and of all the Saints, as You want and as You know have mercy on me the sinner and miserable. I beg You, have pity on me, my Christ. Forgive all my sins, that I have committed by words, actions or thoughts, from my birth until this moment. Forgive all my mistakes and omissions, my ignorance and youth.
O my Lord Jesus Christ, I beg You, protect me from error, from every influence of the Evil One, from my passions and weaknesses. Give me the strength and the will to never sin again. Protect me from sly thoughts, from the love of vain things, from idle talk and the censure of others. Open the eyes of my soul and illuminate the darkness of my mind. O Lord and Ruler of my life, whether I desire it or not, save me. I beseech you, do not let me to be punished me in hell. Rescue me from the fearful view and the awful nails of the Enemy who hates all that is good. My Christ, I never want to be separated from You, from Your blessings and illumination, where my soul is reposed and joyful.
O my Lord, grant me repentance. Call me near You when I am in a good spiritual state, so that I might enjoy Your ineffable Light and Your eternal goods. Give me, by Your ultimate clemency and condescension, the last place in Paradise. O my God, extinguish my guilt and forgive me the sinner. Remember me, my Lord, in Your Kingdom. O my Christ, provide for me; lighten my cross; give me the power to raise my cross courageously and patiently. Do not permit me to wander in roads of perdition; keep me from godless grief; do not leave me to be influenced by the faithless and vain world.
Have pity on me, my Christ, Savior and Redeemer; never abandon me. Give me strong faith, pure prayer, humility and discernment, prudence, chastity, wisdom, piety, contrition, divine zeal to keep Your commandments and unselfish love towards everyone. Illuminate me so that I might recognize my wrechedness, and give me tears to weep for my sins. Give me corporal and spiritual bravery and endurance. Give me courage, hope, optimism, self-knowledge, self-reproach and self-confidence. Fill me with grace and blessings. Through Your assistance, make me Your servant, worthy and useful to You in these days. Utilize me for the salvation of many brothers. Enlighten my spiritual Father to provide for me and to lead me correctly. Let me know good co-workers and spiritual friends.
O my Lord Jesus Christ, have mercy and protect all the Orthodox Christians; enlighten the Greeks all over the world to care for their salvation in eternity through the Orthodox Church. Pacify the entire world and lead the peoples toward You. O my Lord, remember all those who have asked me to pray for them. Lead toward salvation whoever loves or hates me and whoever has wronged me. Protect our Country and the humble people from the enemies and from the Antichrist. Provide for all my brothers and sisters, the widows, the orphans, the young, the poor people, those that have more than three children, and those who are ill or bedridden, whoever is annoyed by evil spirits and all the enslaved of the earth. Illuminate and bless the Orthodox Clergymen and Monks. Grant eternal rest to all the Orthodox Christians who have died from the beginning until today. Remember, my Lord, the souls of my parents and teachers and friends (commemorate some names here).
O Holy Spirit, all-encompassing Treasure of every good and present in all places, the Divine Grace that heals the weak and fills the incomplete, O Good One and simple Comforter, come and dwell in me the sinner; fill me with graces and blessings, and make me Your worthy servant, beneficial in our days. Open the eyes of my soul, illuminate the darkness of my mind, fill my heart with Your divine grace, so that I might be constant in the faith and full of divine illumination.
O my Christ and my Most Holy Virgin Mary! I thank You from my heart, because you brought me on the road to salvation, which rejoices my soul. I thank You for all the goods You have given me, those that I know and those that are unknown to me. I also thank you, my Christ, for all the difficulties that out of love You have allowed me to suffer for the benefit of my soul. For all these reasons, may Your Holy Name be glorified. Glory to You, Almighty Lord. Glory to You, Eternal King. All-holy Trinity, glory to You!
Pray this way every day!
COPY AND SEND THIS PRAYER TO YOUR FRIENDS WITH THE BELOW ADDRESS Ask this prayer (in greek) and the books of Father Maximos:
P.O.BOX 49, Karyes GR-630.86..M.Athos-Hellas.
e.mail: frmaxim@otenet.gr, www.maximosathos.com
Θεία Χάρη = Φως, Αλήθεια, Χαρά,
(περί ορθοδοξίας καί ορθοπραξίας)
«Έτοιμοι εστέ αεί πρός απολογίαν παντί τω αιτούντι υμάς λόγον περί της εν υμίν ελπίδος» (1Πέτρου 3,15). Ευχαριστούμε τούς εν Χριστώ αδελφούς, πού μας παρεκάλεσαν νά τούς ομιλήσωμε περί του βάθους, του κέντρου, της ουσίας, περί των βάσεων καί στόχων της ορθοδόξου πίστεώς μας καί της εν Χριστώ πνευματικής ζωής.
Είπεν ο Ιησούς Χριστός, «εγώ ειμί τό φως του κόσμου» (Ιω.8,12), «εγώ ειμί η οδός καί η αλήθεια καί η ζωή» (Ιω.14,6), «είσελθε εις τήν χαράν του Κυρίου σου» (Ματθ.25,23). Ο Πρόδρομος Ιωάννης μας βεβαιώνει ότι «η χάρις καί η αλήθεια διά Ιησού Χριστού εγένετο» (Ιω.1,17). Ο Απόστολος εξηγεί ότι «ο Θεός ταπεινοίς δίδωσι χάριν» (1Πέτρου 5,5) καί ο Κύριός μας συμπληρώνει, «εάν τις αγαπά με, τόν λόγον μου τηρήσει, καί ο πατήρ μου αγαπήσει αυτόν, καί πρός αυτόν ελευσόμεθα καί μονήν παρ´αυτώ ποιήσομεν» (Ιω.14,23).
Ο ουράνιος Πατέρας οικονόμησε έτσι τά πράγματα, ώστε ο κάθε άνθρωπος νά έρχεται σέ αυτή τήν επίγεια ζωή από τόν πατέρα του καί τή μητέρα του. Προέκταση των γονιών του είναι ο καθένας μας, έχοντας κληρονομήσει πολλά στοιχεία από αυτούς, πάνω στά οποία προστίθενται πολλά στοιχεία εκ φύσεως, αλλά καί ουκ ολίγα εξαρτώνται από τήν ελεύθερη βούλησή μας καί τίς επιλογές μας. ΄Ετσι δημιουργείται η ψυχοσωματική ιδιαιτερότητα του κάθε ανθρώπου.
Ο ουράνιος Δημιουργός μάς αποκάλυψε μέσω του Κυρίου μας Ιησού Χριστού κυρίως, της Αγίας Γραφής καί των σοφών Αγίων Προφητών καί Πατέρων μας τίς μεγάλες αλήθειες περί του Τριαδικού Θεού, της αιώνιας Ζωής καί τόν θείο Νόμο.
Ο Ποιητής των πάντων καί της γης έπλασε τούς Πρωτοπλάστους καί τούς έβαλε νά εργάζονται μέσα στόν πανέμορφο κήπο της Εδέμ, από τόν οποίον εδιώχθησαν λόγω της γνωστής παρακοής. Έκτοτε ο άνθρωπος ψάχνει νά ξαναβρεί τόν χαμένο Παράδεισο, επιδιώκοντας νά απολαύσει τήν κάθε ευτυχία. Όμως εξαρχής ο εχθρός της σωτηρίας μας Διάβολος παραπλανά τόν άνθρωπο, γιά νά μή βαδίσει στό δρόμο του Θεού, αλλά νά καταντήσει στήν ατελεύτητη κόλαση.
Ο άνθρωπος καλείται πάντοτε νά επιλέξει ένα από τά δύο. Από τή μιά ο Θεός, ο ουράνιος Πατέρας, καλεί τόν άνθρωπο στήν αιώνια σωτηρία, δηλαδή στήν ατελείωτη τρισμακάρια ευτυχία. Καί από τήν άλλη ο Διάβολος καλεί τόν άνθρωπο νά απιστήσει στόν Θεό, νά αδιαφορήσει γιά τόν Νόμο Του, καί έτσι νά τόν ξεγελάσει καί νά τόν τραβήξει στήν αιώνια κόλαση.
Ό,τι καλό υπάρχει στή ζωή μας είναι δώρο καί κάτι τι από τά άπειρα καλά του Θεού μας. Όταν όμως Τόν ξεχνούμε, τότε μας στερεί κάποια από τά καλά μας, γιά νά μας διαπαιδαγωγήσει πρός τό άγιο θέλημά Του. Μερικές φορές επιτρέπει δοκιμασίες, γιά νά διαπιστωθεί η πίστη καί σταθερότητά μας, ώστε αναλόγως νά μας αμείψει στήν άλλη Ζωή. «΄Ον αγαπά Κύριος παιδεύει, μαστιγοί δέ υιόν όν παραδέχεται» (Εβρ.12,6).
Τό Φώς καί η Αλήθεια πού ψάχνουμε είναι ο ίδιος ο Χριστός, Αυτός είναι η Αιώνια Ζωή καί χαρά, Αυτός έχει καί μοιράζει τή θεία Χάρη. Καί ο άνθρωπος οφείλει νά προσπαθεί ισόβια, νά είναι ευάρεστος στόν Θεό, σύμφωνα καί μέ τήν εντολή Του, «ευαρέστει ενώπιον εμού, καί γίνου άμεμπτος» (Γέν.17,1), έχοντας πάντοτε ως στόχο τήν αιώνια σωτηρία του.
Η σωτηρία του ανθρώπου είναι τό ἔλεος, η Χάρη του Θεού, γιά τήν οποία Τόν παρακαλούμε αδιαλείπτως. Όμως δέν περιμένουμε αυτήν τή μεγάλη Χάρη μόνο αφού αποβιώσουμε, αλλά ποθούμε νά βιώσουμε τά ουράνια καλά από αυτήν εδώ τήν επίγεια ζωή. Από τή μεριά μας βάζουμε τά δυνατά μας νά κατορθώσουμε τίς προϋποθέσεις πού μας ζητεί ο Θεός, καί έπειτα προσπαθούμε καί παρακαλούμε νά πετύχουμε τό «μέγα έλεος», τήν πλούσια θεία Χάρη.
Δηλαδή πιστεύουμε ορθόδοξα, λατρεύουμε τόν Θεό μέ ευλάβεια, συμμετέχουμε στά άγια Μυστήρια της Εκκλησίας μας, αγωνιζόμαστε γιά τήν αρετή, έχουμε πνεύμα μετανοίας καί ταπεινοφροσύνης, αγαπάμε τόν Θεό καί τόν πλησίον μας μέ όλη μας τήν καρδιά, καί προσευχόμαστε πολύ μέ ιδιαίτερη επιμέλεια καί συστηματικά.
Δηλαδή, δέν φτάνει νά λέμε πως είμαστε ορθόδοξοι Χριστιανοί, αλλά φροντίζουμε πολύ καί γιά τήν ορθοπραξία μας. ΄Ελεγε ο Κύριος, «ο γνούς καί μή ποιήσας, δαρήσεται πολλάς· ενώ ο μή γνούς μηδέ ποιήσας, δαρήσεται ολίγας» (Λουκ.12,47). Καί «ουαί παντί τω εργαζομένω τά έργα του Κυρίου αμελώς» (Ιερ.31,10). «Ου πας ο λέγων μοι, Κύριε, Κύριε, εισελεύσεται εις τήν βασιλείαν των ουρανών, αλλα ο ποιών τό θέλημα του Θεού» (Ματθ.7,21).
* * *
Η Θεία Χάρη στούς Ταπεινόφρονες!
Ποιός όμως είναι άξιος γιά νά λάβει τήν θεία Χάρη; καί σέ ποιούς χαρίζεται; Είναι Νόμος, «ο Θεός ταπεινοίς δίδωσι χάριν» (Ιακ.4,6). Γιά νά πετύχουμε τό κάθε καλό, οφείλουμε νά προσπαθούμε ισόβια γιά τό καλύτερο, αλλά καί συγχρόνως νά επιζητούμε τή θεία βοήθεια, ώστε ο ουράνιος Πατέρας νά ολοκληρώσει τήν προσπάθειά μας. Π.χ. πρέπει νά πιστεύουμε στόν Θεό, αλλά συγχρόνως παρακαλούμε, «πρόσθες ημίν πίστιν, Κύριε» (Λουκ.17,5). Αυτό ἔπραξαν καί οι άγιοι Απόστολοι. Δέν ήταν αρκετό τό ότι έβλεπαν καί άκουγαν τόν Κύριο, αλλά έπρεπε νά ζητήσουν καί τήν άνωθεν δωρεά της πίστεως, διότι πάντοτε τό καλό έχει καί τό καλύτερό του.
Όπως καί στήν προσευχή. Προσευχόμαστε, αλλά συγχρόνως παρακαλούμε τόν Κύριο νά μας δώσει τό χάρισμα της καλύτερης προσευχής. «Ο Θεός είναι ο διδούς ευχήν τώ ευχομένω» (1Βασ.2,9).
Τό ίδιο καί μέ τήν ταπεινοφροσύνη, η οποία καλλιεργείται κυρίως μέ τήν αυτομεμψία, αλλά καί παρακαλούμε τόν Κύριο νά μας αυξήσει τό χάρισμα αυτό καί έτσι νά ολοκληρώσει τήν προσπάθειά μας αυτή. Αγωνιζόμαστε ισοβίως, γιά νά αποκτούμε τίς αναγκαίες προϋποθέσεις, ώστε νά πετυχαίνουμε τήν όλο καί μεγαλύτερη χάρη του Θεού μας.
Τόν αγώνα μας αυτόν τόν ονομάζουμε άσκηση. Ασκούμεθα συνεχώς, καθημερινά καί συστηματικά, νά τιθασεύσουμε τόν παλαιό μας εαυτό, τόν γεμάτο αμαρτίες, αδυναμίες καί κακές επιθυμίες, καί έτσι νά τόν υποτάξουμε στό θέλημα του Θεού καί στόν θείο Νόμο. Καθώς λέει καί τό τροπάριο, ασκούμεθα μέ νηστεία, αγρυπνία, προσευχή. Σέ όλη τή διάρκεια της ζωής μας σηκώνουμε τόν προσωπικό μας σταυρό καί αγωνιζόμαστε γιά τήν περισσότερη θεία Χάρη.
* * *
Θεία Χάρη = Βασιλεία Θεού καί Αιώνια Ζωή!
Η επίγεια ζωή μας έχει νόημα καί ουσία, μόνο εφόσον αγωνιζόμαστε, τό κατά δύναμη, νά στοχεύουμε στήν αιώνια Ζωή καί τή Βασιλεία του Θεού.
ΚΛΗΣΗ ΚΟΡΝΗΛΙΟΥ: Είναι πολύ χαρακτηριστική η περίπτωση του Εκατοντάρχου Κορνηλίου, (Πράξ.κεφ.10). Ο ειδωλολάτρης αξιωματούχος παρακαλούσε τόν Θεό μέ θερμές καθημερινές προσευχές, μέ νηστείες κι ελεημοσύνες, νά του αποκαλύψει τήν αλήθεια. Καί ο ουράνιος Πατέρας δέν περιφρόνησε τίς ολόψυχες ικεσίες μιας ειλικρινούς καρδιάς. Του έστειλε τόν ΄Αγγελο γιά νά του πει ότι ο Θεός άκουσε τίς προσευχές του καί ευχαρίστως θά τόν κάνει παιδί του, αν προηγουμένως καλέσει τόν Απόστολο Πέτρο, πού βρισκόταν σέ κοντινή πόλη, καί απ αυτόν νά μάθει τήν αλήθεια καί νά βαπτισθεί. Ο Κορνήλιος μέ πολύ σεβασμό καλοδέχτηκε τόν ΄Αγιο Πέτρο. Ύστερα από λίγα εισαγωγικά λόγια του Αποστόλου περί του Ιησού Χριστού, ήρθε η χάρη του Αγίου Πνεύματος καί επισκίασε τήν ψυχή του Αγίου Κορνηλίου.
Αυτή η ιστορία είναι ένα καλό παράδειγμα γιά όσους θέλουν νά σωθούν. Ακούμε γιά τήν πίστη, προσευχόμαστε μέ θέρμη, αγωνιζόμαστε γιά τήν αρετή, λατρεύουμε τόν Θεό, υπηρετούμε τόν αδελφό, έχοντας πάντοτε ως στόχο τήν θεία Χάρη. Η οποία, όταν έρθει, φωτίζει τήν ψυχή μας, μας γεμίζει χαρά, μας εμψυχώνει στή ζωή.
Από τή μιά υπάρχει Θεός παντοδύναμος, δημιουργός των πάντων καί φιλάνθρωπος Πατέρας· καί από τήν άλλη υπάρχει η ανθρώπινη ζωή μέ ημερομηνία λήξεως, αλλά μέ ψυχή αθάνατη, τήν οποία θά υποδεχθεί ο αιώνιος Παράδεισος ή η ατελείωτη τιμωρία καί κόλαση μακριά από τήν θεϊκή μακαριότητα. Η πραγματικότητα αυτή υποχρεώνει τόν μέν ουράνιο Πατέρα νά μας ανοίγει δρόμους αιώνιας σωτηρίας, τά δε παιδιά Του νά αποδέχονται τήν πρόσκληση του Θεού. Ο Θεός «πάντας θέλει σωθήναι καί εις επίγνωσιν αληθείας ελθείν» (2Τιμ.2,25).
Όλοι οι Άγιοι, καθώς καί ο άγιος Σεραφείμ του Σαρώφ, βίωναν καί δίδασκαν ότι σκοπός της ζωής μας δέν είναι μόνο η μετά θάνατον αιώνια σωτηρία, αλλά καί η επί γης απόκτηση του Αγίου Πνεύματος, δηλαδή της θείας Χάριτος.
Είναι ευλογημένος ο κάθε Χριστιανός, εφόσον ζει μέ κέντρο ζωής τόν Ναό της περιοχής του καί τό προσευχητάρι του σπιτιού του, αλλά καί συχνά επισκέπτεται πνευματικούς ανθρώπους, από τούς οποίους ζητάει λόγον σωτηρίας. Είμαστε ευτυχείς κάτω από τή σκέπη του Θεού, καί μέ χαρά σηκώνουμε τόν προσωπικό μας σταυρό στή διάρκεια της πρόσκαιρης επίγειας ζωής μας, ελπίζοντας αλλά καί βιώνοντας ουράνιες καταστάσεις. Γιά τόν καλό Χριστιανό η αιώνια ζωή δέν αρχίζει από τόν θάνατο του σώματος, αλλά αρχίζει από τήν ώρα πού βαπτιζόμαστε, ή -κατ οικονομίαν- από τήν ώρα πού μετανοούμε γιά τά περασμένα καί αποφασίζουμε νά αγωνισθούμε πνευματικά μέ ανδρεία ως στρατιώτες του Αρχηγού μας, του Χριστού (2Τιμ.2,4· Εβρ.2,10).
* * *
Η βάση της κατά Θεόν προκοπής καί της εν αγάπη συμβιώσεως είναι η ταπεινοφροσύνη καί η υπομονή. Πάρα πολλές φορές αναφέρεται στήν Αγία Γραφή, καί στό Ευαγγέλιο καί στόν Απόστολο, ότι ο Θεός μόνο στούς ταπεινούς δίνει χάρη, ενώ στούς υπερηφάνους αντιτάσσεται (Ιακ.4,6). Υπερήφανοι είναι καί αυτοί πού δέν καλλιεργούν τήν ταπεινοφροσύνη. Προκειμένου νά αισθανόμαστε τήν ευλογία του Θεού, καλλιεργούμε τήν ταπεινοφροσύνη κυρίως διά της αυτομεμψίας. Δέν μας επιτρέπεται νά κατακρίνουμε κανέναν άλλον παρά μόνο τόν εαυτό μας, γιά τά χρόνια της αγνοίας καί της νεότητάς μας (Ψαλμ.24,7), αλλά καί γιά τίς παραλείψεις μας κάθε φορά πού έπρεπε νά ευαρεστήσουμε τόν Θεό καί δέν τό πράξαμε.
Ο ταπεινός αδελφός είναι αγαπητός όχι μόνο στόν Θεό, αλλά καί στούς ανθρώπους. Χαίρεσαι νά βρίσκεσαι κοντά του. Μέλι πνευματικό στάζει από τό στόμα του, θεία χάρη ξεχειλίζει από τήν καρδιά του. ΄Αν ο αρχαίος σοφός έλεγε, «έν οίδα, ότι ουδέν οίδα» (δηλαδή, ένα πράγμα γνωρίζω, ότι δέν ξέρω τίποτα), πόσο μάλλον ο μαθητής του Χριστού οφείλει νά ταπεινοφρονεί. Ο Αββάς Ισαάκ εδίδασκε «γίνου ταπεινός εν τη σοφία σου». Καθώς καί ο Απόστολος «τί έχεις, ό ουκ έλαβες;» (=τί από όσα έχεις δέν είναι δώρο πού σου δόθηκε); (1Κορ.4,7). ΄Οσο ταπεινοφρονεί ο δούλος του Θεού, τόση χαρά έχει μέσα του, διότι ο Θεός τόν παρηγορεί, τόν αναπαύει, τόν ευφραίνει, τόν φωτίζει, τόν ευλογεί. Ο ταπεινός δέν επαίρεται ποτέ γιά τό οποιοδήποτε καλό του, αλλά δοξάζει τόν Θεό, διότι ο Θεός είναι πού του έδωσε τή δύναμη καί τή φώτιση νά κάμει ή νά νιώσει αυτό τό καλό πού έχει. Γι αυτό καί ο Κύριος μας συνιστά ότι, «αν εφαρμόσετε όλα όσα σας ζητώ, νά λέτε ότι είστε αχρείοι δούλοι, πού κάνατε μόνο αυτό πού έπρεπε νά κάνετε» (Λουκ.17,10). Η ταπείνωση ελκύει τή θεία χάρη, αλλά ο ταπεινός θεωρεί ανάξιο τόν εαυτό του γιά τή χάρη του Θεού, οπότε αυξάνεται ακόμα περισσότερο η αίσθηση της θείας χάριτος καί η απόκτηση θείων χαρισμάτων, «τω έχοντι δοθήσεται καί περισσευθήσεται» (Ματθ.13,12).
Ο ταπεινός δέν συγκρίνει ποτέ τόν εαυτό του μέ τούς διάφορους αμαρτωλούς, αλλά μόνο μέ τόν τέλειο Χριστό, ενώπιον του οποίου αισθάνεται όχι μόνο ως ένα μεγάλο μηδενικό, αλλά καί ικετεύει τή συγγνώμη Του, διότι Τόν ελύπησε άπειρες φορές κατά τή διάρκεια της προηγούμενης ζωής του. Γι αυτό καί ικετεύει, «ελέησον ημάς, Κύριε ελέησον ημάς· πάσης γάρ απολογίας απορούντες, ταύτην σοι τήν ικεσίαν ως Δεσπότη οι αμαρτωλοί προσφέρομεν, ελέησον ημάς». Αυτή τήν προσευχή απευθύνουμε στόν Κύριό μας κάθε μέρα καί πάντοτε τήν έχουμε στό νου μας. Ο ταπεινός παρακαλεί, σύμφωνα μέ τήν υπόδειξη του Κυρίου μας, «Πάτερ ημών … άφες ημίν τά οφειλήματα ημών, ως καί ημείς αφίεμεν τοις οφειλέταις ημών» (Ματθ.6,12). Ξέρει καλά ότι, αν τυχόν δέν συγχωρεί τούς συνανθρώπους του, δέν πρόκειται νά τόν συγχωρέσει καί ο Θεός. Μέ λίγα λόγια, ο ταπεινός αναζητεί πολλές αφορμές, γιά νά ταπεινοφρονεί ενώπιον του Θεού· αλλά δέν ταπεινολογεί ενώπιον των ανθρώπων, διότι αυτό τίς περισσότερες φορές είναι δείγμα υπερηφανείας.
Είναι πολύ σημαντικό νά μή μας διαφεύγει ποτέ ότι ο Κύριος μάς συνέστησε νά επικαλούμαστε συχνά τόν Θεό, προσφωνώντας Τον «Πατέρα», όταν μας δίδαξε τό «Πάτερ ημών». ΄Ολοι μας κατανοούμε ότι όταν μιλάμε γιά Πατέρα, καί μάλιστα τόν Ουράνιο, δέν εννοούμε κάποιον τυχαίο καί αδιάφορο, πού θά μπορούσε ποτέ νά μας ξεχάσει ή νά μας περιφρονήσει. Αντίθετα, έχουμε Πατέρα τέλειο, πού μας αγαπά, μας παραστέκεται, μας πονάει, προνοεί γιά μας. Καί, αν όλοι μας έχουμε τέτοιον Πατέρα, κατανοούμε πόσο πρέπει νά εκτιμούμε τούς αδελφούς μας, ιδίως αυτούς πού αναγνωρίζουν ως Πατέρα τόν δικό μας Πατέρα. Ο Θεός είναι ο Πατέρας όλων μας. Είναι όμως καί των Αιρετικών καί των μή Χριστιανών; Ο Θεός των Χριστιανών είναι μέν ο Δημιουργός καί Προνοητής των πάντων, αλλά όσοι δέν Τόν πιστεύουν κατά ορθόδοξο τρόπο, όπως Τόν παρουσιάζει η Αγία Γραφή ερμηνευμένη σωστά από τούς Αγίους Πατέρες της Εκκλησίας μας, δέν πιστεύουν στόν αληθινό καί μοναδικό Θεό, αλλά σέ κάτι διαφορετικό.
Ο Ψαλμωδός υποστηρίζει, ότι «οι θεοί των εθνών (των μή Χριστιανών) είναι δαιμόνια» (Ψαλμ.95,5). Όσο πιό μακρυά από τήν μία Αλήθεια ευρίσκεται κάποιος, τόσο πιό πολύ είναι υποταγμένος στόν Σατανά. Μέχρι νά γίνει κανείς εν γνώσει του σατανολάτρης, ο διάβολος προτιμά νά κρύβεται πίσω από τίς διάφορες πλάνες. Ο διάβολος προσπαθεί νά σπρώχνει τούς Ορθοδόξους στήν αμαρτία, αλλά, αν μετανοήσουν, τούς χάνει, δέν είναι πιά δικοί του. Δικοί του γίνονται όσοι όχι μόνο δέν μετανοούν, αλλά καί απελπίζονται καί αυτοκτονούν. Ενώ, όσους είναι πλανεμένοι από τήν οδό της Αλήθειας, αυτούς ο διάβολος μπορεί καί νά τούς βοηθάει πρός τήν αρετή. Γι αυτό η αρετή καί η καλωσύνη των μή Χριστιανών, όχι μόνο δέν έχει καμμία αξία γιά τόν Χριστό, αλλά καί μπορεί νά παραπλανήσει κάποιους απλούστερους εκ των Χριστιανών. Ο Κύριός μας τονίζει ότι, όποιος δέν πιστεύει στόν Μόνο πού έχει τήν εξουσία νά συγχωρεί, αυτός δέν μπορεί ποτέ νά συχωρεθεί γιά τίς αμαρτίες του (Ιω.8,24). Καί ο Απόστολος προσθέτει, «παν ό ουκ εκ πίστεως, αμαρτία εστίν» (=ο,τιδήποτε γίνεται άσχετα απ αυτό πού πιστεύει κανείς, είναι αμαρτία: Ρωμ.14,23).
΄Οταν ο Κύριος εδίδαξε (Ιω.6ο κεφ.) τήν ανάγκη του νά τρώμε τό σώμα Του καί νά πίνουμε τό αίμα Του, κάποιοι σκανδαλίσθηκαν επειδή θεώρησαν βαρειά τά λόγια αυτά του Κυρίου. Ο Οποίος είπε στούς Δώδεκα, «μή καί υμείς θέλετε υπάγειν»; πού σημαίνει «μήπως θέλετε καί σεις νά φύγετε από κοντά μου»; Τότε ο ΄Αγιος Πέτρος απάντησε «Κύριε, πρός τίνα απελευσόμεθα; σύ μόνος ρήματα ζωής αιωνίου έχεις» (Ιω.6,68). Δηλαδή, αν ο διάβολος ή οποιοσδήποτε άλλος μας συνιστά νά αποστατήσουμε από τόν Χριστό, εμείς πρέπει νά του απαντήσουμε μέ αυτόν τό λόγο του Πέτρου, «καί πού νά πάμε αλλού από τόν Χριστό; μήπως ο διάβολος είναι καλύτερος»; ΄Εχουμε υπόψη μας ότι δέν υπάρχει τρίτη λύση· ή μέ τόν Χριστό θά είμαστε, ή μέ τόν διάβολο· ή μέ τό φως ή μέ τό σκοτάδι· ή στόν Παράδεισο ή στήν κόλαση. Γνωρίζοντας δε τό πόσο χαίρεται ο ουρανός τήν μετάνοια καί ο Πατέρας τήν επιστροφή του Ασώτου καί τίς πολλές άλλες σχετικές αναφορές της Γραφής, είμαστε υπερβέβαιοι ότι ο Θεός καλοδέχεται καί αγκαλιάζει στοργικά τόν κάθε επιστρέφοντα εν μετανοία. Καί η Εκκλησία παρακαλεί γιά τούς κεκοιμημένους, «Κύριε, ει καί ήμαρτον, αλλά σου ουκ απέστησαν» (=κι αν αμάρτησαν, όμως δέν έφυγαν από κοντά σου, δέν απίστησαν).
Η μεγάλη χαρά του Χριστιανού είναι η γεύση καί εμπειρία της θείας ευλογίας, η θεία χάρη. Ο Θεός είναι ζωντανός, είναι Πατέρας στοργικός· σέβεται τήν ελευθερία μας· δέν μας πιέζει, αλλά χτυπά τήν πόρτα της καρδιάς μας, καί περιμένει υπομονετικά νά Του τήν ανοίξουμε (Αποκ.3,20). Βρίσκεται σέ ένα διαρκή διάλογο μαζί μας. Του μιλάμε μέσω της θερμής προσευχής καί όλης μας της ζωής μέ ευλάβεια, κι Εκείνος μας απαντά μέσω της θείας χάριτος. Μας είπε ο Χριστός ότι «η Βασιλεία του Θεού ουκ έρχεται μετά παρατηρήσεως, αλλά εντός ημών εστί» (Λουκ.17,20). Δέν τόν βλέπουμε τόν Θεό, ούτε Τόν γνωρίζουμε μέσω της μελέτης καί της λογικής, αλλά όμως Τόν αισθανόμαστε διά της θείας χάριτος καί έτσι αποκτούμε εμπειρίες της ουράνιας ευλογίας Του. Καί οι Απόστολοι, δέν τούς αρκούσε πού έβλεπαν καί άκουγαν τόν Χριστό, αλλά καί Τόν παρακαλούσαν «πρόσθες ημίν πίστιν, Κύριε» (Λουκ.17,5)
Βασιλεία των ουρανών ή Βασιλεία του Θεού, Παράδεισος, θεία Χάρις, αιώνια Ζωή, ανάπαυση πνευματική, είναι συνώνυμες έννοιες. «Αύτη δε εστίν η αιώνιος ζωή, ίνα γινώσκωσι σέ τόν μόνον αληθινόν Θεόν, καί όν απέστειλας Ιησούν Χριστόν» (Ιω.17,3). Ο Θεός μάς καλεί καί μας βεβαιώνει, «δεύτε πρός με πάντες οι κοπιώντες καί πεφορτισμένοι, καγώ αναπαύσω υμάς» (Ματθ.11,28). Ο Χριστός «εμπεριπατεί», ζεί μέσα σ αυτόν πού πιστεύει καί αγαπά τόν Θεό, καί μας βεβαιώνει ότι «Εγώ καί ο Πατήρ εν αυτώ ελευσόμεθα καί μονήν παρ αυτώ ποιήσομεν» (2Κορ.6,16, Ιω.14,23). Βέβαια, οι ΄Αγιοι (όπως καί ο Αγιορείτης άγιος Σιλουανός) θά συμπληρώσουν ότι, γιά νά έχει καί νά διατηρεί μέσα του ένας τή θεία χάρη πρέπει νά είναι σέ όλα εγκρατής: στίς κινήσεις, στήν ομιλία, στήν όραση, στούς λογισμούς καί στήν τροφή.
* * * * *
Ο αββάς Λογγίνος δίδασκε: «Η νηστεία ταπεινώνει τό σώμα. Η αγρυπνία καθαρίζει τόν νου. Η ησυχία φέρνει πένθος στήν καρδιά. Καί τό πένθος βαπτίζει τόν άνθρωπο καί τόν κάνει αναμάρτητο».
Εννοείται ότι όλα αυτά πρέπει νά γίνονται μέσα στά πλαίσια της ορθόδοξης Εκκλησίας μας, η οποία καί μόνο παρέχει τή θεία Χάρη μέσω των Μυστηρίων στούς πιστούς της. Ενώ η αίσθηση, η γεύση, η εμπειρία της θείας Χάριτος, χαρίζεται διά της ασκήσεως καί του πνευματικού αγώνα. ΄Οπως λέγει καί ο Χριστός, είναι ευτυχείς όσοι έχουν καθαρή καρδιά, διότι αυτοί θά ιδούνε τόν Θεό. Οι πνευματικές εμπειρίες προϋποθέτουν ειρηνική ζωή, χωρίς φωνές καί θυμούς, χωρίς εντάσεις καί τρεξίματα, χωρίς άγχος καί βιασύνες. ΄Ελεγε καί ο Γέροντας Παΐσιος, η ησυχία είναι σάν τήν άδηλη αναπνοή. ΄Οπως τό σώμα δέ μπορεί νά αναπνεύσει, αν δέν είναι ανοιχτοί καί καθαροί οι πόροι του δέρματος, έτσι καί στά πνευματικά, δέ μπορεί νά προκόψει κανείς χωρίς ήσυχη ζωή, πραότητα, συγχωρητικότητα καί υπομονή.
* * * * *
Πρότυπά μας γιά τήν πνευματική ζωή είναι όλοι οι ΄Αγιοι. Τούς παλαιούς Μάρτυρες του αίματος ακολούθησαν οι Μάρτυρες της συνειδήσεως, δηλαδή οι όσιοι Ασκηταί. ΄Ολους τούς Αγίους, καί τούς παλαιούς καί τούς σύγχρονους, χαρακτηρίζει μία σπουδαία καί μεγάλη αρετή, η ανδρεία. Εφόσον προσκλήθηκαν καί φωτίσθηκαν νά αγωνισθούν γιά νά ευαρεστήσουν τόν Θεό, κοιτάζουν πάντα πρός τά εμπρός καί τόν ουρανό μέ ανδρεία θαυμαστή καί αποφασιστικά, διότι σύμφωνα καί μέ τόν λόγο του Χριστού, δέν του είναι αρεστός όποιος βάλει τά χέρια του πάνω στό άροτρο, αλλά κοιτάζει πρός τά πίσω» (Λουκ. 9,61), δηλαδή αυτός πού γυρίζει, έστω καί μέ τή σκέψη, στά παλιά.
Καί ο Αβραάμ δέν γνώριζε τόν αληθινό Θεό, μέχρι τή στιγμή πού Αυτός τόν εκάλεσε στήν Αλήθεια. Αλλά από τήν ώρα πού τόν προσκάλεσε ο Θεός, από κείνη τή στιγμή υπάκουσε χωρίς αντιλογία στό θείο θέλημα. Καί ο εκατόνταρχος Κορνήλιος ειδωλολάτρης ήτανε· αλλά νήστευε, ελεούσε καί προσευχότανε γιά νά του αποκαλυφθεί ο Θεός. Καί από τήν ώρα πού μέ ευλάβεια άκουσε τόν Απόστολο Πέτρο, τόν φώτισε ο Θεός καί τόν γέμισε μέ τή θεία χάρη Του. Καί ο Απόστολος Παύλος προσκλήθηκε στήν Αλήθεια τήν ώρα πού κατεδίωκε τόν Χριστό, οπότε καί άκουσε τόν φοβερό λόγο, ότι όποιος τά βάζει μέ τόν Θεό, μοιάζει μέ κείνον πού κλωτσάει τά καρφιά. Αλλά μόλις φωτίσθηκε ο Παύλος, ταπεινώθηκε, μετανόησε καί στρατεύθηκε στόν αγώνα της διαδόσεως του Ευαγγελίου γιά τή σωτηρία του κόσμου.
Δηλαδή, όποιος θέλει νά γνωρίσει τήν Αλήθεια καί νά ευτυχήσει στήν Αιωνιότητα, ας μετανοήσει καί ταπεινοφρονήσει, ας προσευχηθεί μετά δακρύων, καί τότε ο Πάνσοφος καί Παντοδύναμος έχει τή δύναμη καί τούς τρόπους νά τόν φωτίσει πώς θά βαδίσει στήν οδό της σωτηρίας. Μπορεί καί σήμερα ο Θεός στόν ειλικρινά ενδιαφερόμενο νά στείλει έναν δούλο Του, γιά νά τόν διδάξει πώς θά εισέλθει στή Βασιλεία των ουρανών, αλλά καί στήν εν Χριστώ ζωή των θείων εμπειριών καί ευλογιών κατά τή διάρκεια αυτής της πρόσκαιρης ζωής. Καί ξέρουμε βέβαια ότι ο Παράδεισος καί η Κόλαση είναι η συνέχεια των δικών μας επί της γης επιλογών.
* * * * *
Πρέπει νά έχουμε υπόψη μας ότι κάθε ορθόδοξος Χριστιανός οφείλει νά αγωνίζεται έτσι, ώστε νά αισθάνεται καθημερινά τή θεία Χάρη. Καί αν δέν τήν αισθάνεται, τουλάχιστον νά ταπεινοφρονεί. Μόνον έτσι μπορεί νά αποδείξει στή συνείδησή του ότι είναι πραγματικά ορθόδοξος Χριστιανός.
΄Οσοι πληροφορούνται ή τούς αποκαλύπτεται κάτι τό ιδιαίτερο καί θείο, έχουν καί μεγαλύτερη υποχρέωση απέναντι του Θεού. Διότι θυμούμαστε τόν λόγο του Χριστού, «ο γνούς καί μή ποιήσας δαρήσεται πολλάς, ο δε μή γνούς μηδέ ποιήσας δαρήσεται ολίγας» (Λουκ. 12,47). Καί ανάλογα μέ τήν περίπτωσή του αποκτά ο αγωνιστής χαρίσματα, δηλαδή αρώματα πνευματικά, πού δέν μπορεί νά τά κρύψει, αλλά δι αυτών παραστέκεται σέ όλους τούς άλλους, καί ιδιαίτερα σέ όποιον ζητά τή βοήθειά του. Επίσης αποκλείεται νά προκόψει κανείς στά πνευματικά, αν δέν ζητήσει τή συμπαράσταση κάποιου Γέροντα καί Πνευματικού πατέρα.
«Διά των ευχών της Παναγίας σου Μητρός καί πάντων των Αγίων, Πατέρα μας ουράνιε, Κύριέ μας Ιησού Χριστέ καί Παράκλητε αγαθέ, η Παναγία Τριάς, αξίωσον ημάς των ευφροσύνων σου ευλογιών καί της αιωνίου σου μακαριότητος. Οδήγησε στή σωτηρία τόν κόσμον όλον καί τούς απανταχού της γης Ορθοδόξους Χριστιανούς, προστάτεψε τήν Ελλάδα μας από τούς εχθρούς μας καί τόν Αντίχριστο, από τούς ανθέλληνες καί τους αντορθοδόξους, από τούς κλέφτες, τούς τοκογλύφους καί από κάθε κακό. Αμήν».
΄Αγιον ΄Ορος καί Κόσμος, ή Η Προσευχή του Μοναχού
Αγιορείτου Ιερομονάχου πατρός Μαξίμου, του Γέροντος Ιωσήφ,
διάλεξη εις Μπολόνια Ιταλίας τήν 20ήν Οκτ. 2006, δημοσιευθείσα
ελληνιστί εις www.maximosathos.com καί ιταλιστί εις www.ortodoxia.it
Αγαπητοί εν Χριστώ πατέρες καί αδελφοί,
Αυτός πού ενώπιόν σας ομιλεί έρχεται από τό ΄Αγιον Όρος ΄Αθως, πού βρίσκεται στήν κεντρική Μακεδονία. Καί είναι καλεσμένος εδώ από τούς ορθοδόξους Χριστιανούς της Bologna, γιά νά μιλήσει πρός εσάς -καί όποιον ενδιαφέρεται- γιά τήν πίστη, τή ζωή, τήν προσευχή του Μοναχού καί γιά τήν προσφορά του στόν σύγχρονο κόσμο. ΄Οπως είναι φυσικό, θά σας μιλήσω ως ορθόδοξος Χριστιανός καί Αγιορείτης Μοναχός, καί όχι ως Ιταλός Ρωμαιοκαθολικός. Κατ΄ αυτό τόν τρόπο θά μπορέσει νά καταλάβει κανείς, τί τό διαφορετικό, τί τό ιδιαίτερο προσφέρει καί προτείνει η Ορθοδοξία στή σημερινή κοινωνία. Θεωρώ απαραίτητο νά σημειώσω ότι, όταν μιλάω σέ δεύτερο πρόσωπο (μέ τό εσείς), δέν εννοώ όλους εσάς πού μέ ακούτε, αλλά όποιον ενδιαφέρεται. Καί όταν μιλάω στό πρώτο πρόσωπο (μέ τό εγώ), δέν εννοώ τόσο τόν ομιλούντα, όσο όλους τούς Αγιορείτες Πατέρες.
Σήμερα καλούμαι νά μιλήσω γιά τό τί επιδιώκει ο Μοναχός πού ασκείται στό ΄Αγιον ΄Ορος, άν ενδιαφέρεται μόνο γιά τόν εαυτό του, άν συμπαραστέκεται σέ άλλους, καί πώς μπορεί νά βοηθήσει τόν κόσμο. Θά σας μιλήσω γιά τήν άνωθεν κλίση καί κλήση ενός νέου. Συνήθως οι νέοι είναι πού, όσο αγνοούν τήν αμαρτία καί μένουν απερίσπαστοι από κοσμικές φροντίδες, έχουν πνευματικές ευαισθησίες, νοιάζονται γιά τή σωτηρία της ψυχής τους, αλλά καί ενδιαφέρονται γιά τή σωτηρία όλου του κόσμου.
Στήν παιδική μας ηλικία οι μεγαλύτεροι μας έλεγαν διάφορα αθώα αστεία (ανέκδοτα). Μεταξύ άλλων έλεγαν καί τό εξής. ΄Ενας γραμματισμένος μπήκε μιά φορά σέ μία βάρκα γιά μία βόλτα. Ρωτάει τόν Βαρκάρη, έχεις διαβάσει ΄Ομηρο; ΄Οχι, απαντά ο άλλος. –΄Εχασες τή μισή σου ζωή! ξαναλέει ο γραμματισμένος. Σέ λίγο ξαναρωτάει: Ξέρεις γραμματική; ΄Οχι, απαντά ο Βαρκάρης. –΄Εχασες καί τήν άλλη μισή σου ζωή, του λέει ο πρώτος. ΄Ομως ξαφνικά φύσηξε αέρας δυνατός, σηκώθηκαν τά κύματα καί αναποδογύρισε η βάρκα, οπότε αυτοί οι δυό βρέθηκαν στή θάλασσα καί ρωτάει τότε ο Βαρκάρης: ξέρετε κολύμπι; -΄Οχι, απαντά ο άλλος. –Τότε κύριε, χάσατε όλη σας τή ζωή, δυστυχώς.
Κι εγώ πού ήρθα σήμερα μπροστά σας, ήρθα όχι τόσο γιά νά αυξήσω τίς γνώσεις σας, ή νά σας πω τί χάνετε, αλλά κυρίως ήρθα γιά νά σας πω, τί χάνει ο κόσμος, αν δέν πιστέψει καί δέν υπακούσει στόν Θεό, αν δέν αγαπήσει καί δέν προσευχηθεί στόν Χριστό, αν δέν κατοικήσει στό μυαλό καί τήν καρδιά του η θεία ευλογία. ΄Οχι μόνο χάνει κάτι τό σπουδαίο, αλλά, τό σημαντικώτερο, χάνει τήν αιώνια Ζωή καί σωτηρία, τήν αιώνια ευτυχία καί όλο τόν Παράδεισο. Κι εκείνος πού χάνει τόν Παράδεισο, δέν νομίζω ότι είναι ανάγκη νά σας πω εγώ πού πάει, όταν ξέρουμε καλά ότι στήν άλλη Ζωή, ή μέ τόν Χριστό καί τήν Παναγιά θά είμαστε ή μέ τόν διάβολο, ή μέ τό Φως ή μέ τό σκοτάδι. Δέν υπάρχει κάποια τρίτη διέξοδος. Αλλά καί σ΄ αυτή τή ζωή, όποιος δέν αγωνίζεται νά είναι μέ τόν Χριστό, τά μέσα του καί τά γύρω του είναι σάν μία κόλαση.
* * * * *
Στήν εποχή μας είναι πολλοί εκείνοι πού έχουνε χάσει τήν πνευματική τους πυξίδα. Νιώθουν ελεύθεροι νά πλέουν στόν ωκεανό της ζωής, έχουν ξεκινήσει από κάποιους γονείς, αλλά δέν έχουνε στόχους ξεκάθαρους καί σαφείς. Αφήνουν τή ζωή τους νά κυλίσει όπως τύχει. Αφήνονται νά βολοδέρνουν πότε από πολιτικά ενδιαφέροντα καί κόμματα, πότε από περίεργες θρησκευτικές πλάνες, πότε από τά διάφορα παρουσιαζόμενα στήν τηλεόραση, η οποία καθηλώνει τόν θεατή της σέ μία ψυχοφθόρα παθητική απραξία. Καί αυτά ανάμεσα σέ μία ομιχλώδη καθημερινότητα ρουτίνας: δουλειά βαρετή, οικογένεια υπό διάλυση, αργολογίες καί κουτσομπολιά ατέλειωτα.
Στούς πιό πολλούς απουσιάζει παντελώς τό νά φιλοσοφούνε τά της ζωής καί η μαθήτευση σέ φιλοσόφους ζωντανούς. Δέν υπάρχει κάποιο ενδιαφέρον γιά τό πώς θά προστατέψουν τήν ψυχική τους υγεία, καί γιά τό πώς θά προετοιμάσουν τήν μεταθανάτια κατοικία τους. Δέν θαυμάζουν ούτε ζηλεύουν κάποια πρότυπα διαχρονικής αξίας. Λίγους μόνο ενδιαφέρει, τό αν υπάρχει Θεός καί κοινωνία μέ τόν ΄Υψιστο, τό αν υπάρχει αιώνια μακαριότητα καί κόλαση, τό αν η χριστιανική πίστη δέν είναι αδιάφορες φιλοσοφικές ιδέες, αλλά ζωογόνες καί κινητήριες πεποιθήσεις, πού θερμαίνουν καί νοηματίζουν τήν επίγεια ζωή.
Καί, αν σήμερα οι πολλοί προτιμούν νά βολεύονται στίς διάφορες ανέσεις της εποχής καί στίς κοινωνικές χαρές, όμως δέν θά ξεφύγουν τήν αρρώστια, τόν θάνατο των δικών τους καί των ίδιων, τήν αιώνια καταδίκη στήν ατέλειωτη κόλαση. Τό μόνο πού θά τούς γλυτώσει, έστω καί στό «παρά πέντε», είναι ο θαυμασμός των Αγίων, η μελέτη του βίου τους, η υπακοή στή διδασκαλία τους, στό Ευαγγέλιο καί τόν Απόστολο, η θερμή πίστη στόν Χριστό καί η μετά δακρύων εκζήτηση του θείου ελέους. Αλλά όσο πιό νωρίς ορθοποδήσει, τόσο καλύτερα γιά τήν ψυχοσωματική του υγεία καί γιά τήν αιώνια σωτηρία του.
Ο σύγχρονος άνθρωπος έχει πολλά νά διδαχθεί από πρόσωπα ιστορικά πού ξεχώρισαν γιά κάποιες αρετές τους, καί ιδίως από τούς Αγίους της Εκκλησίας μας, πού θυσίασαν κάθε προσωπική τους καλοπέραση στό βωμό της αληθινής τους πίστεως, καί -εξ αιτίας αυτής- στό βωμό της κοινωνικής προσφοράς, γιά νά λιγοστέψει η αδικία καί ο πόνος, καί γιά νά βρουν τήν αιώνια σωτηρία όσο τό δυνατόν περισσότεροι συνάνθρωποι. Αλλά, γιά νά βγουν σέ έναν τόσο μεγάλο αγώνα μέσα στίς πολλές αντίξοες συνθήκες της εποχής μας, έπρεπε προηγουμένως νά «βάλουν σέ σειρά» κατά Θεόν τόν εαυτό τους. Καί τό πέτυχαν αυτό, όχι μέσω της θεωρητικής πίστεως, αλλά μέσα από τήν ασκητική καί λατρευτική ζωή επί μεγάλο χρονικό διάστημα, ή καί εφ΄ όρου ζωής, ανάλογα μέ τόν χαρακτήρα τους καί τά χαρίσματά τους.
Τό ΄Αγιον ΄Ορος, τά ορθόδοξα Μοναστήρια, η αληθινή πίστη συνδυασμένη μέ τήν μοναχική άσκηση καί τή λατρεία του μοναδικού Θεού είναι τά εργαστήρια κατασκευής Αγίων, πού μέ ανδρεία πνευματική αγωνίζονται γιά νά σώσουν εαυτούς καί αλλήλους. Κι εμείς πού ερχόμαστε από τό ΄Αγιον ΄Ορος, τό οποίον υπάρχει ακόμα καί αναδεικνύει σύγχρονους Αγίους, ευχόμαστε σέ σας πού μας βλέπετε καί ακούτε, τή θεία φώτιση, γιά νά πορευθήτε στήν οδό της αιώνιας σωτηρίας, σύμφωνα μέ τή διδασκαλία καί τό παράδειγμα όλων των Αγίων, της θριαμβευούσης αλλά καί της στρατευομένης Εκκλησίας μας.
* * * * *
Η βάση των όσων εκθέτουμε στήν àγάπη σας είναι τό ότι από τή μιά υπάρχει Θεός παντοδύναμος, δημιουργός των πάντων καί φιλάνθρωπος Πατέρας· καί από τήν άλλη υπάρχει η ανθρώπινη ζωή μέ ημερομηνία λήξεως, αλλά μέ ψυχή αθάνατη, τήν οποία θά υποδεχθεί ο αιώνιος Παράδεισος ή η ατελείωτη τιμωρία μακριά από τήν θεϊκή μακαριότητα. Η πραγματικότητα αυτή υποχρεώνει τόν μέν ουράνιο Πατέρα νά μας ανοίγει δρόμους αιώνιας σωτηρίας, τά δb παιδιά Του νά αποδέχονται τήν πρόσκληση του Θεού. Δέν υπάρχει εξαίρεση σ΄ αυτόν τόν κανόνα, καθώς μας βεβαιώνει καί ο Απόστολος λέγοντας, ότι ο Θεός «πάντας θέλει σωθήναι καί εις επίγνωσιν αληθείας ελθείν» (Β΄Τιμ.β΄25).
Αν αυτά δέν ήσαν μία αληθινή πραγματικότητα, ούτε ο Χριστός θά γινόταν άνθρωπος πού σταυρώθηκε καί αναστήθηκε γιά τή σωτηρία μας, ούτε θά οργάνωνε ο Θεός τόν εκλεκτό Του λαό μέσω της Εκκλησίας πού είναι η μοναδική οδός σωτηρίας, ούτε θά έστελνε τούς Αποστόλους σέ όλο τόν κόσμο γιά νά μας διδάξουν τήν μεγάλη Αλήθεια καί τό σωτήριο Ευαγγέλιο, ούτε θά καλούσε όλους τούς ανθρώπους στήν αιώνια σωτηρία μέ γενικές, αλλά καί μέ ατομικές προσκλήσεις κάθε φορά πού έπρεπε κάποιοι νά συνεργασθούν σ αυτό τό θεϊκό σχέδιο αιώνιας σωτηρίας όλων των ανθρώπων.
΄Οποιος κάνει τό λάθος νά απορρίψει τήν πρόσκληση του Θεού, τό μετανιώνει πικρά, αλλά όταν είναι πολύ αργά πιά. ΄Η μέ τόν Θεό θά είμαστε, ή μέ τόν διάβολο· ή μέ τό φως ή μέ τό σκοτάδι. Δέν υπάρχει τρίτη λύση. Μόνο κατά τή διάρκεια της επίγειας ζωής μας είμαστε ελεύθεροι νά διαλέξουμε έναν από τούς δύο δρόμους πρός τήν αιωνιότητα. Αλλά καί δέν μας επιτρέπεται ν αφήνουμε νά περάσει μιά ολόκληρη ζωή, χωρίς κάποτε νά κάνουμε τίς επιλογές μας.
Θεωρούμε χρήσιμο νά αναφέρουμε εδώ έναν χαιρετισμό, πού μας ζητήθηκε από φίλους των Αθηνών, πρός τούς αναγνώστες της ιστοσελίδας τους στό internet, όπου τά λέμε όλα περιληπτικά.
Αγαπητοί μου εν Χριστώ αδελφοί, Από τήν ακρόπολη της Ορθοδοξίας, τό ΄Αγιον ΄Ορος, σας ευχόμαστε, ο Χριστός καί η Παναγιά νά προστατεύει καί ευλογεί καί σας καί τούς δικούς σας καί όλους τούς καλοπροαίρετους ανθρώπους όλης της γης. Καί νά σας φωτίζει νά φροντίζετε καθημερινά γιά τήν αιώνια σωτηρία σας μέσω της αγιώτατης ορθόδοξης Εκκλησίας μας.
Η Εκκλησία μας προσφέρει τά άγια Μυστήρια καί τήν αγάπη μεταξύ των αδελφών, η οποία αγάπη μας παρηγορεί, ενθαρρύνει καί μας ανεβάζει στά ουράνια. Μέ τήν μεγάλη, τήν ολόψυχη αγάπη μας πρός τόν αληθινό Θεό καί πρός τούς συνανθρώπους μας, μέσω της θερμής προσευχής, του πνευματικού αγώνα γιά τήν αρετή καί της εν μετανοία ταπεινοφροσύνης· μέσω αυτών των τρόπων ανταποκρινόμαστε στή μεγάλη ευλογία του ουράνιου Πατέρα μας, νά ζούμε μέσα στήν Ορθοδοξία καί στήν αγαπημένη μας Ελλάδα. Αυτά αποτελούν τό τέλειο περιβάλλον, γιά νά γευόμαστε καθημερινά τίς ουράνιες ευλογίες του Πάνσοφου καί Παντοδύναμου. [ΠΑΡΕΝΘΕΣΗ: Είναι ευλογία γιά μένα, τό ότι ζω στό ΄Αγιον ΄Ορος. Είναι ευλογία γιά τόν κάθε πιστό οπουδήποτε στή γη, νά ζει μέ κέντρο ζωής τόν Ναό της περιοχής του καί τό προσευχητάρι του σπιτιού του, αλλά καί συχνά νά επισκέπτεται πνευματικούς ανθρώπους, από τούς οποίους νά ζητά λόγον σωτηρίας καί νά προσεύχεται μαζί τους].
΄Ολα αυτά είναι η υποδομή, γιά νά αισθανόμαστε ευτυχείς, κάτω από τή σκέπη του Θεού, καί μέ χαρά νά σηκώνουμε τόν προσωπικό μας σταυρό στή διάρκεια της πρόσκαιρης επίγειας ζωής μας, ελπίζοντας αλλά καί βιώνοντας ουράνιες καταστάσεις. Γιά τόν καλό Χριστιανό η αιώνια ζωή δέν αρχίζει από τόν θάνατο του σώματος, αλλά αρχίζει από τήν ώρα πού βαπτιζόμαστε, ή -κατ οικονομίαν- από τήν ώρα πού μετανοούμε γιά τά περασμένα καί αποφασίζουμε νά àγωνισθούμε πνευματικά μέ ανδρεία ως στρατιώτες του Αρχηγού μας, του Χριστού (Β΄Τιμ.β΄4· Εβρ.β΄10).
* * * * *
ΚΛΗΣΗ ΑΒΡΑΑΜ, ΠΑΥΛΟΥ, ΚΟΡΝΗΛΙΟΥ: Ο Παντογνώστης Θεός καί στοργικός Πατέρας όλων των ανθρώπων εκάλεσε τόν δούλο του Αβραάμ, «έξελθε εκ της συγγενείας σου, καί δεύρο εις γήν ήν άν σοι δείξω» (Γεν.ιβ΄1). Καί του συνέστησε, «ευαρέστει ενώπιον εμού καί γίνου άμεμπτος» (Γεν.ιζ΄1). Καί, εφόσον υπάκουσε, του υποσχέθηκε ότι θά γινόταν πατέρας πολυπληθούς λαού.
Η πίστη, η υπακοή καί η αρετή του Αβραάμ είχαν ως αποτέλεσμα τήν ευλογία του Θεού πρός τόν ίδιο πρωτίστως, αλλά καί νά γίνει πατέρας του τέως εκλεκτού λαού του Θεού. Καί τό αποκορύφωμα τÉς θείας ευλογίας ήταν νά έρθει στή γή μέσα από τόν πρώην εκλεκτό λαό η Παναγία Θεοτόκος καί ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός. Από κεί καί πέρα όμως εκλεκτός πλέον λαός του Θεού είναι μόνο οι κατά πνεύμα απόγονοι του Αβραάμ. Αυτοί δηλαδή πού πιστεύουνε στόν Υιό του Θεού, ο Οποίος ήρθε στή γή γιά νά ανοίξει τό δρόμο της αιώνιας σωτηρίας σέ όλους τούς ανθρώπους. Ενώ ο τέως εκλεκτός λαός περιμένει ακόμα τόν Μεσσία του, ο οποίος θά είναι ο Αντίχριστος δυστυχώς.
Ως παντογνώστης, ο Κύριος καί Θεός μας, προγνωρίζει τήν στάση πού θά κρατήσουν αυτοί τούς οποίους προσκαλεί γιά μία ειδική αποστολή μέσα στήν Εκκλησία. Γι αυτό καί κάλεσε στήν οδό της σωτηρίας τόν άγιο Απόστολο Παύλο κατά έναν διαφορετικό τρόπο, από αυτόν πού κάλεσε τούς Δώδεκα Αποστόλους. Καί τόν κάλεσε μάλιστα τήν ώρα πού μέ μεγάλη μανία καταδίωκε τούς Χριστιανούς. ΄Ομως δέν έφτανε αυτή η αρχική πρόσκληση, όταν μέ μεγάλο θυμό έτρεχε εναντίον των Χριστιανών της Δαμασκού. Αλλά υπέδειξε στόν Ανανία πώς νά προετοιμάσει τήν μεταστροφή του Σαύλου διά της εγκάρδιας υποδοχής του, διά της επαναφοράς της οράσεώς του, διά του Βαπτίσματος, διά της προετοιμασίας (διά 14 ετών :Γαλ.β΄1) γιά τήν νέα αποστολή στήν τότε κοινωνία καί διά της ενσωματώσεώς του στόν κύκλο των αγίων Αποστόλων. Δηλαδή ο Θεός φώτισε τόν Ανανία, πώς νά εντάξει τόν Παύλο μέσα στήν Εκκλησία, έξω από τήν οποία δέν υπάρχει σωτηρία, κατά τούς άγιους Πατέρες.
Είναι επίσης πολύ χαρακτηριστική η περίπτωση του Εκατοντάρχου Κορνηλίου, πού ανεφέρεται στό δέκατο κεφάλαιο του βιβλίου Πράξεις των Αποστόλων. Ο ειδωλολάτρης αξιωματούχος παρακαλούσε τόν Θεό μέ θερμές καθημερινές προσευχές, μέ νηστείες κι ελεημοσύνες, νά του αποκαλύψει τήν αλήθεια. Καί ο ουράνιος Πατέρας δέν περιφρόνησε τίς ολόψυχες ικεσίες μιας ειλικρινούς καρδιάς. Του έστειλε τόν ΄Αγγελο γιά νά του πει ότι ο Θεός άκουσε τίς προσευχές του καί ευχαρίστως θά τόν κάνει παιδί του, αν προηγουμένως καλέσει τόν Απόστολο Πέτρο, πού βρισκόταν σέ κοντινή πόλη, καί απ αυτόν νά μάθει τήν αλήθεια καί νά βαπτισθεί. Ο Κορνήλιος μέ πολλή προθυμία καί σεβασμό καλοδέχτηκε τόν ΄Αγιο Πέτρο καί υπάκουσε στή θεία προτροπή. Δηλαδή διά του Πέτρου καί του Βαπτίσματος εντάχθηκε στήν Εκκλησία, διότι δέν ήταν αρκετή γιά τή σωτηρία του η αρχική εμφάνιση του Αγγέλου.
Καί πολλές άλλες φορές ο πάνσοφος Θεός μέ διάφορους θαυμαστούς τρόπους έχει καλέσει πάρα πολλούς ανθρώπους στήν οδό της ουράνιας σωτηρίας. Κάλεσε τούς ΄Αγιους Μάρτυρες του αίματος, κάλεσε τούς Οσίους Μάρτυρες της συνειδήσεως, δηλαδή τό μεγάλο πλήθος των Ασκητών, όλους τούς Αγίους, αλλά καί πάρα πολλούς Αγιορείτες σέ όλη τή διάρκεια της υπερχιλιετούς ιστορίας της Αθωνικής Πολιτείας. Καί σήμερα ακόμη ο ουράνιος Πατέρας μας έχει καλέσει στό ΄Αγιον ΄Ορος μέ ατομικές προσκλήσεις κατά διαφόρους τρόπους παραπάνω από 2.000 Μοναχούς νά απαρνηθούν τά εγκόσμια, νά παρακαλούν καθημερινά «Πάτερ ημών … ελθέτω η Βασιλεία σου», νά λατρεύουν τόν ΄Υψιστο μέ νυχθήμερες Ακολουθίες, νά προσεύχονται αδιαλείπτως υπέρ εαυτών καί υπέρ της σωτηρίας όλου του κόσμου. Είναι ακόμη αξιοσημείωτο ότι κοντά σέ όλες τίς πόλεις της Ελλάδος υπάρχουν γυναικεία Μοναστήρια, τά οποία καλοδέχονται καί οικονομούν πνευματικά τούς ευλαβείς προσκυνητάς.
* * * * *
ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗ ΖΩΗ: Οι περισσότεροι από τούς σημερινούς Αγιορείτες Μοναχούς είναι νέοι καί μορφωμένοι. Απαρνούνται τόν μάταιο κόσμο καί όλα όσα τούς εμποδίζουνε στήν κατόρθωση της αρετής, μέ επίγνωση αναζητούν τόν Θεό καί τή βίωση μυστικών θείων εμπειριών, βι-άζοντας εαυτούς βιάζονται νά ζήσουν τόν Χριστό καί τή Βασιλεία Του επί της γης. Υπόσχονται παρθενία καί αγωνίζονται γιά τήν κάθαρση της ψυχής τους, γιά νά γευθούν τή θεία χάρη. Καθώς τό λέει καί ο μακαρισμός: «μακάριοι οι καθαροί τη καρδία, ότι αυτοί τόν Θεόν όψονται» (Ματθ. ε΄8). Τήν κάθαρση ακολουθεί ο αγιασμός, ο φωτισμός, η θέωση. Οι μοναχοί είναι φιλόπονοι καί εργατικοί. Διά των διακονημάτων καί των άλλων εργασιών μέσα στά πλαίσια της υπακοής υπηρετούν τούς αδελφούς, μέ πνεύμα ανιδιοτελείας καί ακτημοσύνης, γιά νά υμνούν καί νά παρακαλούν τόν Θεό απερίσπαστοι από μέριμνες κοσμικές.
Διακονούν τούς αδελφούς καί τούς προσκυνητάς τÉς Μονής καί μέ προθυμία εκφράζουν καί έτσι τήν πρός πάντας αγάπη τους. Σύμφωνα καί μέ τόν λόγο του Κυρίου μας: «εν τούτω γνώσονται πάντες ότι εμοί μαθηταί εστέ, εάν αγάπην έχητε εν αλλήλοις» (Ιωάν.ιγ΄35). Διότι δέν είναι δυνατόν νά ισχυρίζεται κανείς ότι αγαπά τόν Θεόν, εάν δέν αγαπά συγχρόνως καί τούς αδελφούς του, σύμφωνα μέ τόν ΄Αγιο της αγάπης (Α΄ Ιω.δ΄20). Διά της αγάπης πρός τόν πλησίον επιτυγχάνεται η σωτηρία του Χριστιανού, σύμφωνα μέ τούς Μεγάλους Πατέρες του ασκητισμού καί μέ τόν λόγο του Κυρίου, ότι οι δύο μεγάλες εντολές Του, από τίς οποίες εξαρτώνται όλες οι άλλες, είναι η αγάπη πρός τόν Θεό, αλλά καί πρός τόν συνάνθρωπο (Ματθ.κβ΄40).
Μέσα στή διάρκεια ενός 24ώρου, εκτός από τήν τουλάχιστον 5ωρη κοινή λατρεία του Θεού, τήν ατομική προσευχή, τήν πνευματική μελέτη, τήν ετοιμασία φαγητού, τήν τάξη καί καθαριότητα της τράπεζας (= εστιατορίου) καί των άλλων χώρων της Μονής, οι Μοναχοί απασχολούνται στό αρτοποιείο, στήν δενδροκαλλιέργεια καί τόν λαχανόκηπο, στήν αγιογραφία, τήν ξυλογλυπτική, τήν κατασκευή μοσχοθυμιάματος, στήν καλλιγραφία, τή συντήρηση παλαιών βιβλίων καί χειρογράφων κωδίκων, στό γηροκομείο, τό ραφείο, τό ξυλουργείο, τό σιδηρουργείο, ή ως ξυλοκόποι, κτίστες, ή ψαράδες. Μάλιστα κατά τήν διάρκεια των Ακολουθιών, εκτός από τίς αιτήσεις υπέρ των απανταχού της γης ορθοδόξων καί της σωτηρίας όλων των ανθρώπων, παρακαλούμε καί «υπέρ των εν ταις διακονίαις όντων». Τό οποίο σημαίνει ότι, εφόσον συμβαίνει στά Μοναστήρια, πολύ περισσότερο επιβάλλεται νά ευχόμαστε στούς Ναούς υπέρ όσων η εργασία τους τούς αναγκάζει νά απουσιάζουν από τήν κοινή λατρεία.
Μέσα στή φιλοξενία καί τήν εξομολόγηση των προσκυνητών (ας σημειωθεί ότι οι επισκέπτες του Αγίου Όρους ξεπερνούν τούς 300 καθημερινά), θά πρέπει νά συμπεριληφθεί καί η απασχόληση στήν αλληλογραφία καί τήν τηλεφωνική επικοινωνία μέ Χριστιανούς από όλα τά μέρη της οικουμένης, καί η ιεραποστολική επίσκεψη ευλαβών πιστών ή Ορθοδόξων Κοινοτήτων σέ κοντινές ή μακρυνές αποστάσεις, τό κήρυγμα, οι διαλέξεις, η εξομολόγηση, οι πνευματικές συμβουλές πρός όλους τούς ομοπίστους όλης της γης. Αλλά εκτός από τίς ιεραποστολές πρός τούς ανθρώπους όλων των χρωμάτων, ας μή παραλείψουμε νά αναφέρουμε τή συγγραφή πνευματικών βιβλίων, τήν υμνογραφία καί τήν εκκλησιαστική μουσική.
Τό ΄Αγιον ΄Ορος ΄Αθως έχει ύψος 2.033 μέτρα. Στήν κορυφή του είναι χτισμένο ένα εκκλησάκι αφιερωμένο στήν Μεταμόρφωση του Κυρίου. Τό ιστορικό του θαυμαστού αυτού γεγονότος αναφέρεται στά συνοπτικά Ευαγγέλια (Ματθ.ιζ΄2). Καλούνται δε όλοι οι Χριστιανοί νά μεταμορφωθούν εν Χριστώ, αποβάλλοντας τόν παλαιόν άνθρωπο καί ενδυόμενοι τόν Χριστόν (Εφεσ.δ΄24). Η θέα του ακτίστου φωτός στό Θαβώρειον όρος είναι η μυστική εμπειρία πού επιθυμούν καί επιδιώκουν όλοι οι αγωνιζόμενοι Μοναχοί, αλλά καί τό βασικό επιχείρημα του Αγίου Γρηγορίου Παλαμά κατά τίς ησυχαστικές έριδες, ο οποίος υποστήριζε ότι ο «καθαρός τη καρδία» πιστός έχει τήν δυνατότητα νά ιδεί τό θείον «άκτιστο φως».
Τά περισσότερα από τά 20 μεγάλα Μοναστήρια του Αγίου ΄Ορους είναι παραλιακά. 10 βρίσκονται πρός τήν ανατολική καί 10 πρός τήν δυτική του πλευρά. Η χερσόνησος του Αγίου ΄Ορους είναι η πιό ανατολική χερσόνησος της Χαλκιδικής κοντά στή Θεσσαλονίκη. Στίς 20 περιοχές των μεγάλων Μοναστηριών ευρίσκονται οι 13 Σκήτες καί περί τά 300 μικρά μοναστηράκια, πού ονομάζονται Κελλιά.
Κάθε νέος πού αισθάνεται μέσα του τήν κλίση γιά τόν Μοναχισμό, είναι στήν αρχή ελεύθερος νά επισκεφθεί οποιοδήποτε μεγάλο ή μικρό Μοναστήρι καί νά ζητήσει φιλοξενία, γιά νά διαλέξει τόν τόπο καί τά πρόσωπα πού θά τόν αναπαύσουν καί θά τόν διευκολύνουνε στήν μοναχική ζωή. Μπορεί επί ένα μέχρι τρία χρόνια νά παραμείνει ως δόκιμος μοναχός· δηλαδή νά δοκιμάσει, αλλά κυρίως νά δοκιμασθεί, γιά τό κατά πόσον είναι δυνατή η συμβίωσή του μέ τόν Γέροντα καί τούς άλλους αδελφούς, έτσι ώστε νά υπάρχει ειρήνη, σεβασμός καί συνεργασία κατά τήν καθημερινή ζωή, γιά νά μπορούν νά αγωνίζονται καί νά προσεύχονται ειρηνικά. ΄Ομως μετά τήν αίσια παρέλευση του χρόνου της δοκιμής καί τήν ρασοευχή, καί ιδίως μετά τίς υποσχέσεις του περί ισοβίου παρθενίας, ακτημοσύνης καί υπακοής κατά τήν Ακολουθία του Μεγάλου καί Αγγελικού Σχήματος, δεσμεύεται καί οφείλει νά κάνει υπομονή σέ όλη του τή ζωή.
Στούς Αγιορείτες νέους συνιστάται επίσης ότι, σέ περίπτωση εξαιρετικών δυσκολιών, νά κάμνουν υπομονή όσο τό δυνατόν επί περισσότερον χρόνο, ή εφ όρου ζωής του Γέροντα, ή τουλάχιστον νά μήν εγκαταλείψουν τό ΄Αγιον ΄Ορος. Εκτός αν πρόκειται κάποιος μέ τήν ευλογία του Γέροντά του νά αναλάβει ένα εκκλησιαστικό διακόνημα ως προστατευόμενος κάποιου Μητροπολίτου. Συνήθως θεωρείται καλή περίπτωση, αν ένας Μοναχός μπορέσει νά κάνει ισόβια υπομονή στή Μονή της μετανοίας του· εκεί δηλαδή πού έδωσε τίς αναφερθείσες μοναχικές υποσχέσεις του. Επίσης καλή περίπτωση θεωρείται, όταν ένας Μοναχός ζητήσει καί λάβει τήν ευλογία του Γέροντά του, γιά νά αγωνισθεί αποτελεσματικώτερα επιλέγοντας τήν περισσότερο ησυχαστική ζωή σέ ένα από τά εντός του Αγίου ΄Ορους μοναστηράκια, δηλαδή σέ Σκήτη ή Κελλί.
Ο Ηγούμενος της κάθε Μονής είναι ο Γέροντας καί πνευματικός Πατέρας των περί αυτόν αδελφών, ο οποίος μεριμνά γιά τήν επιβίωση καί γιά τήν κατά Χριστόν προκοπή της συνοδείας του. Ο Ηγούμενος είναι ο πνευματικός γιατρός, διδάσκαλος, οδηγός καί τό αξιομίμητο πρότυπο γιά κάθε αδελφό. Σέ αυτόν οι Μοναχοί οφείλουν σεβασμό καί υπακοή, ευγένεια καί πειθαρχία. ΄Ολοι μέ προθυμία συμμετέχουνε στήν κοινή λατρεία καί ακολουθούν τό όλο πρόγραμμα της Μονής, επιμελούμενος ο καθένας τό διακόνημα πού του ανετέθη από τήν αρχή του έτους. Αν θέλουν, ύστερα από ειδική ευλογία του Γέροντά τους, μπορούν νά επισκεφθούν άλλες Μονές, ιδίως κατά τίς ημέρες των τοπικών εορτών, ή καί ευλαβείς άλλους Γέροντες γιά πνευματική ωφέλεια καί οικοδομή.
* * * * *
ΤΑΠΕΙΝΩΣΗ, ΧΑΡΗ, ΘΕΟΣ ΠΑΤΕΡΑΣ: Αυτά ισχύουν κυρίως γιά τούς αρχαρίους καί νεωτέρους. ΄Ολοι γνωρίζουν ότι η βάση της κατά Θεόν προκοπής καί της εν αγάπη συμβιώσεως είναι η ταπεινοφροσύνη καί η υπομονή. Πάρα πολλές φορές αναφέρεται στήν Αγία Γραφή, καί στό Ευαγγέλιο καί στόν Απόστολο, ότι ο Θεός μόνο στούς ταπεινούς δίνει χάρη, ενώ στούς υπερηφάνους αντιτάσσεται (Ιακ.δ΄6). Υπερήφανοι είναι καί αυτοί πού δέν καλλιεργούν τήν ταπεινοφροσύνη. Προκειμένου νά αισθανόμαστε τήν ευλογία του Θεού, καλλιεργούμε τήν ταπεινοφροσύνη κυρίως διά της αυτομεμψίας. Δέν μας επιτρέπεται νά κατακρίνουμε κανέναν άλλον παρά μόνο τόν εαυτό μας, γιά τά χρόνια της αγνοίας καί της νεότητάς μας, αλλά καί γιά τίς παραλείψεις μας κάθε φορά πού έπρεπε νά ευαρεστήσουμε τόν Θεό καί δέν τό πράξαμε.
Ο ταπεινός αδελφός είναι αγαπητός όχι μόνο στόν Θεό, αλλά καί στούς ανθρώπους. Χαίρεσαι νά βρίσκεσαι κοντά του. Μέλι πνευματικό στάζει από τό στόμα του, η αίσθηση της θείας χάριτος ξεχειλίζει από τήν καρδιά του. ΄Αν ο αρχαίος σοφός έλεγε, «έν οίδα, ότι ουδέν οίδα» (δηλαδή, ένα πράγμα γνωρίζω, ότι δέν ξέρω τίποτα), πόσο μάλλον ο μαθητής του Χριστού οφείλει νά ταπεινοφρονεί. Ο Αββάς Ισαάκ εδίδασκε «γίνου ταπεινός εν τη σοφία σου». Καθώς καί ο Απόστολος «τί έχεις, ό ουκ έλαβες;» (=τί από όσα έχεις δέν είναι δώρο πού σου δόθηκε); ΄Οσο ταπεινοφρονεί ο δούλος του Θεού, τόση χαρά έχει μέσα του, διότι ο Θεός τόν παρηγορεί, τόν αναπαύει, τόν ευφραίνει, τόν φωτίζει, τόν ευλογεί. Ο ταπεινός δέν επαίρεται ποτέ γιά τό οποιοδήποτε καλό του, αλλά δοξάζει τόν Θεό, διότι ο Θεός είναι πού του έδωσε τή δύναμη καί τή φώτιση νά κάμει ή νά νιώσει αυτό τό καλό πού έχει. Γι αυτό καί ο Κύριος μας συνιστά ότι, «αν εφαρμόσετε όλα όσα σας ζητώ, νά λέτε ότι είστε αχρείοι δούλοι, πού κάνατε μόνο αυτό πού έπρεπε νά κάνετε» (Λουκ.ιζ΄10). Η ταπείνωση ελκύει τή θεία χάρη, αλλά ο ταπεινός θεωρεί ανάξιο τόν εαυτό του γιά τή θεία χάρη, οπότε αυξάνεται ακόμα περισσότερο η αίσθηση της θείας χάριτος καί η απόκτηση θείων χαρισμάτων, «τω έχοντι δοθήσεται καί περισσευθήσεται» (Ματθ.ιγ΄12).
Ο ταπεινός δέν συγκρίνει ποτέ τόν εαυτό του μέ τούς διάφορους αμαρτωλούς, αλλά μόνο μέ τόν τέλειο Χριστό, ενώπιον του οποίου αισθάνεται όχι μόνο ως ένα μεγάλο μηδενικό, αλλά καί ικετεύει τή συγγνώμη Του, διότι Τόν ελύπησε άπειρες φορές κατά τή διάρκεια της προηγούμενης ζωής του. Γι αυτό καί ικετεύει, «ελέησον ημάς, Κύριε ελέησον ημάς· πάσης γάρ απολογίας απορούντες, ταύτην σοι τήν ικεσίαν ως Δεσπότη οι αμαρτωλοί προσφέρομεν, ελέησον ημάς». Αυτή τήν προσευχή απευθύνουμε στόν Κύριό μας κάθε μέρα καί πάντοτε τήν έχουμε στό νου μας. Τό μόνο πού παρηγορεί τόν ταπεινό είναι η προσευχή κατά τήν υπόδειξη του Χριστού, «Πάτερ ημών … άφες ημίν τά οφειλήματα ημών, ως καί ημείς αφίεμεν τοις οφειλέταις ημών» (Ματθ.ς΄12). Ξέρει καλά ότι, αν τυχόν δέν συγχωρεί τούς συνανθρώπους του, δέν πρόκειται νά τόν συγχωρέσει καί ο Θεός. Μέ λίγα λόγια, ο ταπεινός αναζητεί πολλές αφορμές, γιά νά ταπεινοφρονεί ενώπιον του Θεού· αλλά δέν ταπεινολογεί ενώπιον των ανθρώπων, διότι αυτό τίς περισσότερες φορές είναι δείγμα υπερηφανείας.
΄Οταν μιλάμε γιά πρόοδο πνευματική, ο στρατιώτης του Χριστού γνωρίζει καλά, ότι δέν του επιτρέπεται ποτέ νά εκβιάζει τόν Θεό, ούτε νά απειλεί μέ χρονοδιαγράμματα. Π.χ. δέν περνάει ποτέ η φράση, «θά σέ ευαρεστήσω Θεέ, αλλά, αν δέν μου κάνεις τό χατήρι μέσα σέ ένα χρόνο, θά πάω μέ τόν διάβολο». Ο Θεός ζητάει πάντοτε ανυστερόβουλη πίστη, ολόψυχη αγάπη πρός Αυτόν, απόλυτη ελπίδα ότι όλα θά πάνε καλά, καί απεριόριστη υπομονή. Μάλιστα όποιος τηρήσει ακριβέστερα τόν θείο νόμο, θά έχει καί καλύτερη αμοιβή, διότι στήν «αγαθή γη» τό ένα δέν καρποφορεί πάντοτε 100 φορές, αλλά καί 60 ή 30 (Ματθ. ιγ΄8). Ο Θεός «ου μυκτηρίζεται» (Γαλ.ς΄7), δέν εμπαίζεται, δέν μπορεί νά Τόν ξεγελάσει κανείς υστερόβουλος καί πονηρός. Ο Θεός δέν είναι ούτε προσωπολήπτης (Πράξ.ι΄34), αλλά καλοδέχεται όλους ανεξαιρέτως καί ευλογεί τόν κάθε έναν πού θέλει νά γίνει παιδί του ουράνιου Πατέρα, «τόν ερχόμενον πρός με, ου μή εκβάλω έξω» (Ιω.ς΄37).
Είναι πολύ σημαντικό νά μή μας διαφεύγει ποτέ ότι ο Κύριος μας συνέστησε νά επικαλούμαστε συχνά τόν Θεό, προσφωνώντας Τον «Πατέρα», όταν μας δίδαξε τό «Πάτερ ημών». ΄Ολοι μας κατανοούμε ότι όταν μιλάμε γιά Πατέρα, καί μάλιστα τόν Ουράνιο, δέν εννοούμε κάποιον τυχαίο καί αδιάφορο, πού θά μπορούσε ποτέ νά μας ξεχάσει ή νά μας περιφρονήσει. Αντίθετα, έχουμε Πατέρα τέλειο, πού μας αγαπά, μας παραστέκεται, πονάει καί προνοεί γιά μας. Καί, αν όλοι μας έχουμε τέτοιον Πατέρα, κατανοούμε πόσο πρέπει νά εκτιμούμε τούς αδελφούς μας, ιδίως αυτούς πού αναγνωρίζουν ως Πατέρα τόν δικό μας Πατέρα. Ο Θεός είναι ο Πατέρας όλων μας. Είναι όμως καί των Αιρετικών καί των μή Χριστιανών; Ο Θεός των Χριστιανών είναι μέν ο Δημιουργός καί Προνοητής των πάντων, αλλά όσοι δέν Τόν πιστεύουν κατά ορθόδοξο τρόπο, όπως Τόν παρουσιάζει η Αγία Γραφή ερμηνευμένη σωστά από τούς Αγίους Πατέρες της Εκκλησίας μας, δέν πιστεύουν στόν αληθινό καί μοναδικό Θεό, αλλά σέ κάτι διαφορετικό.
Ο Ψαλμωδός υποστηρίζει, ότι «οι θεοί των εθνών είναι δαιμόνια». Καί εμείς οι Αγιορείτες γνωρίζουμε καλά, ότι, όσο πιό μακρυά από τήν μία Αλήθεια ευρίσκεται κάποιος, τόσο πιό πολύ είναι υποταγμένος στόν Σατανά. Μέχρι νά γίνει κανείς εν γνώσει του σατανολάτρης, ο διάβολος προτιμά νά κρύβεται πίσω από τίς διάφορες πλάνες. Ο διάβολος προσπαθεί νά σπρώχνει τούς Ορθοδόξους στήν αμαρτία, αλλά, αν μετανοήσουν, τούς χάνει, δέν είναι πιά δικοί του. Δικοί του γίνονται όσοι, όχι μόνο δέν μετανοούν, αλλά καί απελπίζονται καί αυτοκτονούν. Ενώ, όσους είναι πλανεμένοι από τήν οδό της Αλήθειας, αυτούς ο διάβολος μπορεί καί νά τούς βοηθάει πρός τήν αρετή. Γι αυτό η αρετή καί η καλωσύνη των μή Χριστιανών, όχι μόνο δέν έχει καμμία αξία γιά τόν Χριστό, αλλά καί μπορεί νά παραπλανήσει κάποιους απλούστερους εκ των Χριστιανών. Ο Κύριός μας τονίζει ότι, όποιος δέν πιστεύει στόν Μόνο πού έχει τήν εξουσία νά συγχωρεί, αυτός δέν μπορεί ποτέ νά συχωρεθεί γιά τίς αμαρτίες του (Ιω.η΄24). Καί ο Απόστολος προσθέτει, «παν ό ουκ εκ πίστεως, αμαρτία εστίν» (=ο,τιδήποτε γίνεται άσχετα απ αυτό πού πιστεύει κανείς, είναι αμαρτία: Ρωμ.ιδ΄23).
΄Οταν ο Κύριος, σύμφωνα μέ τό 6ο κεφάλαιο του κατά Ιωάννην Ευαγγελίου, εδίδαξε τήν àνάγκη του νά τρώμε τό σώμα Του καί νά πίνουμε τό αίμα Του, κάποιοι σκανδαλίσθηκαν επειδή θεώρησαν βαρειά τά λόγια αéτά του Κυρίου. Ο Οποίος είπε στούς Δώδεκα, «μή καί υμείς θέλετε υπάγειν»; πού σημαίνει «μήπως θέλετε καί σεις νά φύγετε από κοντά μου»; Τότε ï ΄Αγιος Πέτρος απάντησε «Κύριε, πρός τίνα απελευσόμεθα; σύ μόνος ρήματα ζωής αιωνίου έχεις» (Ιω.ς΄68). Δηλαδή, αν ο διάβολος ή οποιοσδήποτε άλλος μας συνιστά νά αποστατήσουμε από τόν Χριστό, εμείς πρέπει νά του απαντήσουμε μέ αυτόν τό λόγο του Πέτρου, «καί πού νά πάμε αλλού από τόν Χριστό; μήπως ο διάβολος είναι καλύτερος»; ΄Εχουμε υπόψη μας ότι δέν υπάρχει τρίτη λύση· ή μέ τόν Χριστό θά είμαστε, ή μέ τόν διάβολο· ή μέ τό φως ή μέ τό σκοτάδι· ή στόν Παράδεισο ή στήν κόλαση. Γνωρίζοντας δε τό πόσο χαίρεται ο ουρανός τήν μετάνοια καί ο Πατέρας τήν επιστροφή του Ασώτου καί τίς πολλές άλλες σχετικές αναφορές της Γραφής, είμαστε υπερβέβαιοι ότι ο Θεός καλοδέχεται καί àγκαλιάζει στοργικά τόν κάθε επιστρέφοντα μετανοούντα. Καί η Εκκλησία παρακαλεί γιά τούς κεκοιμημένους, «Κύριε, ει καί ήμαρτον, αλλά σου ουκ απέστησαν» (=κι αν αμάρτησαν, όμως δέν έφυγαν από κοντά σου, δέν απίστησαν).
Η μεγάλη χαρά τοÜ Μοναχού είναι η γεύση καί εμπειρία της θείας ευλογίας, η θεία χάρη. Ο Θεός είναι ζωντανός, είναι Πατέρας στοργικός· σέβεται τήν ελευθερία μας· δέν μας πιέζει, αλλά χτυπά τήν πόρτα της καρδιάς μας, καί περιμένει υπομονετικά νά Του τήν ανοίξουμε (Αποκ.γ΄20). Βρίσκεται σέ ένα διαρκή διάλογο μαζί μας. Του μιλάμε μέσω της θερμής προσευχής καί όλης μας της ζωής μέ ευλάβεια, κι Εκείνος μας απαντά μέσω της θείας χάριτος. Μας είπε ο Χριστός ότι «η Βασιλεία του Θεού ουκ έρχεται μετά παρατηρήσεως, αλλά εντός ημών εστί» (Λουκ.ιζ΄20). Δέν τόν βλέπουμε τόν Θεό, ούτε Τόν γνωρίζουμε μέσω της μελέτης καί της λογικής, αλλά όμως Τόν αισθανόμαστε διά της θείας χάριτος καί έτσι αποκτούμε εμπειρίες της ουράνιας ευλογίας Του. Καί οι Απόστολοι, δέν τούς αρκούσε πού έβλεπαν καί άκουγαν τόν Χριστό, αλλά καί Τόν παρακαλούσαν «πρόσθες ημίν πίστιν, Κύριε» (Λουκ.ιζ΄5)
Βασιλεία των ουρανών ή Βασιλεία του Θεού, Παράδεισος, θεία Χάρις, αιώνια Ζωή, ανάπαυση πνευματική, είναι συνώνυμες έννοιες. «Αύτη δε εστίν η αιώνιος ζωή, ίνα γινώσκωσι σέ τόν μόνον αληθινόν Θεόν, καί όν απέστειλας Ιησούν Χριστόν» (Ιω.ιζ΄3). Ο Θεός μας καλεί καί μας βεβαιώνει, «δεύτε πρός με πάντες οι κοπιώντες καί πεφορτισμένοι, καγώ αναπαύσω υμάς» (Ματθ.ια΄28). Ο Χριστός «εμπεριπατεί», ζεί μέσα σ αυτόν πού πιστεύει καί αγαπά τόν Θεό, καί μας βεβαιώνει ότι «Εγώ καί ο Πατήρ εν αυτώ ελευσόμεθα καί μονήν παρ αυτώ ποιήσομεν» (Β΄Κορ.ς΄16, Ιω.ιδ΄23). Βέβαια, οι ΄Αγιοι (όπως καί ο Σιλουανός του Γέροντα Σωφρονίου) θά συμπληρώσουν ότι, γιά νά έχει καί νά διατηρεί μέσα του ένας τή θεία χάρη πρέπει νά είναι σέ όλα εγκρατής: στίς κινήσεις, στήν ομιλία, στήν όραση, στούς λογισμούς καί στήν τροφή.
Τό πρώτο καί σπουδαίο γεγονός είναι ότι υπάρχει ο Παντοδύναμος Θεός, η Εκκλησία, οι ΄Αγιοι. Είναι σημαντικό καί τό ότι υπάρχει τό ΄Αγιον ΄Ορος, τά Μοναστήρια, οî Μοναχοί. ΄Ολοι μας φροντίζουμε πρώτα γιά τήν προσωπική μας θεραπεία καί τόν αγιασμό μας, καί ύστερα μας αναθέτει ο Θεός διακονήματα μέσα στήν Εκκλησία Του, γιά νά φωτίζουμε καί νά καθοδηγούμε τόν κόσμο καί κάθε ενδιαφερόμενο στήν οδό της σωτηρίας. ΄Ομως, όπως δέν ήταν αρκετό τό ότι ήρθε στή γη ο Χριστός, αλλά πρέπει καί νά Τόν ακολουθήσει όποιος θέλει τή σωτηρία του, έτσι καί τώρα, δέν αρκεί πού υπάρχει ο Μοναχισμός πού βοηθάει τούς αγωνιστές, αλλά πρέπει καί ο κόσμος νά θέλει νά σωθεί, καί νά θέλει νά φωτισθεί από τούς Μοναχούς. ΄Ελεγε καί ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακος, «οι ΄Αγγελοι είναι τό φως των Μοναχών, καί οι Μοναχοί είναι τό φως των κοσμικών». ΄Αν δέν θέλει ο κόσμος νά σωθεί, τότε βρίσκει διάφορες προφάσεις, γιά νά δικαιολογήσει τήν αδιαφορία του.
Ο Χριστός ερώτησε τόν επί 38 έτη παράλυτο, «θέλεις υγιής γενέσθαι»; «΄Οποιος έχει μάτια καί αυτιά, ας δει καί ας ακούσει τά λόγια μου καί τά έργα μου· όποιος πεινά ή διψά, ας έρχεται πρός εμένα, γιά νά τρώει καί νά πίνει θεία χάρη», αυτήν πού πρότεινε καί στή Σαμαρείτιδα (Ιω.δ΄14). Αντίθετα, όποιος θέλει νά αρνηθεί τόν Χριστό, είναι ελεύθερος νά πράξει όπως καταλαβαίνει. Μέσα στούς 12 Αποστόλους ήταν κι ο Ιούδας. Ο καθένας διαλέγει τό πρότυπό του. Η Αγία Γραφή συνιστά, «έκκλινον από κακού καί ποίησον αγαθόν» (Ψαλμ.λγ΄14). Πού σημαίνει, δέν αρκεί νά μήν κάνεις τό κακό, αλλά πρέπει νά πράττεις τό καλό. Νά μήν είσαι αδιάφορος ή χλιαρός, αλλά ενεργητικός πιστός. Καί, αν σκοντάφτεις στόν δρόμο σου, χωρίς αργοπορία νά μετανοείς καί νά ζητάς συχώρεση.
Καί, αν δέν μπορείς νά γίνεις Μοναχός, τουλάχιστον νά σέβεσαι, νά εκτιμάς, νά παραστέκεσαι στούς Μοναχούς, νά γίνεσαι μαθητής τους καί νά τούς βοηθάς σέ ό,τι έχουν ανάγκη. Καί έτσι θά ισχύσει καί γιά σένα η προσευχή του Μοναχού, «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησε καί όποιον μέ σέβεται καί αγαπά, όποιον ζητά τίς προσευχές μου καί αυτόν πού μ ελεεί καί βοηθά».
* * * * *
Τό κύριο καί σπουδαιότερο έργο του Μοναχού είναι η καθημερινή κοινή αλλά καί η ατομική θερμή προσευχή υπέρ εαυτού, των περί αυτόν καί όλου του κόσμου. ΄Ομως όχι μόνο ο Μοναχός, αλλά καί κάθε αγωνιστής Χριστιανός πρέπει νά προσεύχεται συχνά καί καθημερινά. Η προσευχή δέν πρέπει νά λέγεται αδιάφορα καί ψυχρά, αλλά μέ θέρμη, μέ ευλάβεια, μέ συγκέντρωση του νου στά λεγόμενα, μέ ταπείνωση, μέ πνεύμα μετανοίας, χωρίς κατάκριση κανενός, χωρίς μνησικακία, χωρίς υστεροβουλία, αλλά μέ πίστη αταλάντευτη καί απλότητα σάν του μικρού παιδιού, καί μετά δακρύων θά έλεγα.
Η ταπεινοφροσύνη του προσευχομένου πρέπει νά είναι τόσο μεγάλη, ώστε δέν θεωρεί πώς έχει κάποια αξία η δική του προσευχή, όσο η προσευχή των άλλων υπέρ αυτού. Είναι πολλές φορές γραμμένο στήν Αγία Γραφή, ότι ο Θεός στούς ταπεινούς δίνει χάρη, ενώ στούς υπερηφάνους αντιτάσσεται. Καί είναι υπερήφανος, όποιος δέν καλλιεργεί ενσυνείδητα τήν ταπεινοφροσύνη. ΄Οσο περισσότερο καλλιεργεί τήν ταπεινοφροσύνη, τόσο περισσότερη ευλογία αισθάνεται στήν καρδιά του.
΄Οσο διαρκεί η προσευχή, νά γίνεται τό σημείο του Σταυρού, νά σταυροκοπιέται ο προσευχόμενος, νά στέκεται όρθιος μπροστά στά εικονίσματα, νά κάμνει πολλές μικρές μετάνοιες, ακόμη καί εδαφιαίες (νά ακουμπά τό κεφάλι στό πάτωμα), εκτός αν λόγοι υγείας δέν τό επιτρέπουν. Επίσης καί νά νηστεύει όποτε τό ζητεί η Εκκλησία, αλλά καί νά μή τρώει πολύ. Δέν βοηθάνε επίσης οι άσκοπες συναντήσεις καί οι πολυλογίες. Ούτε η τηλεόραση καί οι παρέες χρειάζονται. ΄Ομως είναι εξαιρετικά ευεργετικό γιά τά παιδιά, νά αφιερώνουν χρόνο οι γονείς, συζητώντας τά διάφορα προβλήματά τους καί κάθε τι πού τούς απασχολεί. Η άσκηση απαιτεί διάρκεια προσευχής, ενώ η θεία Χάρη ζητεί ποιότητα προσευχής. Είναι καλή καί αναγκαία η πρό του ύπνου προσευχή, αλλά τήν μετά τόν ύπνο τήν χαίρεται περισσότερο ï αγωνιστής· τότε είναι πού αισθάνεται ιδιαίτερα τή θεία χάρη στήν καρδιά του. Μετά τόν ύπνο, εκτός πού είναι ξεκούραστο τό σώμα καί τό μυαλό καθαρό, προσφέρει στόν Θεό τήν πρωτόνοιά του (πρώτη σκέψη) καί τήν απαρχή της ημέρας του.
Τώρα θά σας παρουσιάσω ένα σχέδιο απλής καί εγκάρδιας προσευχής. Η προσευχή αυτή τά λέει όλα. ΄Οχι ότι δέν τά ξέρει ο Θεός, αλλά, μέ τό νά Του τά λέμε, τά υπενθυμίζουμε καί στόν εαυτό μας, τί καί πώς πρέπει νά μιλάμε στόν ουράνιο Πατέρα μας. Η βασική προσευχή του Χριστιανού είναι «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με τόν αμαρτωλό». Καί όταν λέμε «ελέησόν με», εννοούμε αυτά πού θά σας πω, τά οποία είναι ανάλυση ή παραλλαγές του «ελέησόν με». Η μονολόγιστη ευχή, τό «Κύριε ελέησόν με», χρειάζεται ειδική χάρη από τόν Θεό, διότι Αυτός είναι πού δίνει «ευχήν τω ευχομένω» (Α΄Βασ.β΄9). Ενώ η ανάλυση του ελέησόν με είναι γιά όλους πού επιθυμούν νά εκφρασθούνε, νά μιλήσουνε στόν Θεό, νά Του ανοίξουν τήν καρδιά τους.
Σχέδιο Απλής καί Eγκάρδιας Προσευχής
Kύριε Iησού Xριστέ, Yιέ καί Λόγε του Θεού του ζώντος, ο ελθών εις τόν κόσμον αμαρτωλούς σώσαι, ών (=από τούς οποίους) πρώτος είμαι γώ· ως θέλεις καί ως οίδας (=ξέρεις), -διά των ευχών της Παναγίας σου Mητρός, των Aγίων Πάντων καί των ορθοδόξων Μοναχών- ελέέέησόν με τόν αμαρτωλό καί ταλαίπωρο. Σέ παρακαλώ πάρα πολύ, λυπήσου με, Xριστέ μου. Συχώρεσε όλες μου τίς εν λόγω, έργω καί κατά διάνοιαν αμαρτίες από τή γέννησή μου μέχρι τή στιγμή αυτή, όλα μου τά λάθη καί τίς παραλείψεις, τήν άγνοια καί τή νεότητά μου.
΄Ω Kύριε Iησού Xριστέ μου, σέ ικετεύω, προστάτεψέ με από τήν πλάνη, από πάσης επηρείας του Πονηρού, από τά πάθη καί τίς αδυναμίες μου. Δός μου τή δύναμη καί τή θέληση νά μή ξανα-αμαρτήσω ποτέ. Προστάτεψέ με από τούς λογισμούς της πονηρίας καί της ματαιοδοξίας, από τήν αργολογία καί τήν κατάκριση. ΄Aνοιξε τά μάτια της ψυχής μου, φώτισε τό σκοτάδι του νοός μου. Kύριε καί Δέσποτα της ζωής μου, κάν (=είτε) θέλω, κάν μή θέλω, σώσον με. Σέ θερμοπαρακαλώ, μήν âπιτρέψης νά κολασθώ· γλύτωσέ με από τή φρικτή θέα καί τά φοβερά νύχια του μισόκαλου Eχθρού. Δέν θέλω, Xριστέ μου, νά χωρισθώ ποτέ από κοντά σου, από τήν ευλογία καί τόν φωτισμό σου, όπου αναπαύεται κι ευφραίνεται η ψυχή μου.
΄Ω Kύριέ μου, δός μου μετάνοια. Πάρε με κοντά σου σέ καλή ώρα, ν απολαύσω τό άρρητο φως καί τά αιώνια αγαθά σου. Παραχώρησέ μου –κατ άκραν οικονομία καί συγκατάβαση- τόν έσχατο τόπο του Παραδείσου. O Θεός ιλάσθητί μοι (=ευσπλαχνίσου με) τω αμαρτωλώ. Mνήσθητί μου, Kύριε, εν τη Bασιλεία σου. Oικονόμησέ με, Xριστέ μου· ελάφρυνε τόν σταυρό μου· δός μου δύναμη νά τόν σηκώσω ανδρεία καί υπομονετικά. Mήν επιτρέψης νά περιπλανηθώ σέ δρόμους απωλείας· φύλαξέ με από τή μή κατά Θεόν λύπη· μήν αφήσης νά μέ παρασύρη ï άθεος καί μάταιος κόσμος.
Λυπήσου με, Xριστέ μου, Σωτήρα καί Λυτρωτά μου· μή μ εγκαταλείψης ποτέ. Δός μου πίστη δυνατή καί προσευχή καθαρή, ταπείνωση καί διάκριση, σύνεση καί φρόνηση, ευλάβεια καί κατάνυξη, θείο ζήλο νά τηρώ τίς εντολές σου καί αγάπη ανιδιοτελή πρός όλους τούς ανθρώπους. Φώτισέ με νά γνωρίσω τήν αθλιότητά μου· δός μου δάκρυα νά κλάψω τίς αμαρτίες μου. Δός μου ανδρεία καί αντοχή σωματική καί πνευματική. Δός μου θάρρος, ελπίδα, αισιοδοξία, αυτογνωσία, αυτομεμψία, αυτοπεποίθηση. Γέμισέ με χάρες κι ευλογίες. Mέ τήν ευλογία σου καί τή συμπαράστασή σου, κάνε με άξιο των καιρών δούλο σου. Xρησιμοποίησέ με γιά τή σωτηρία καί άλλων αδελφών. Φώτισε τόν πνευματικό μου Πατέρα νά μέ οικονομή καί νά μέ οδηγή σωστά. Γνώρισέ μου συνεργάτες καλούς καί φίλους πνευματικούς.
΄Ω Kύριε Iησού Xριστέ, ελέησε καί προστάτεψε όλους τούς Oρθοδόξους Xριστιανούς, φώτισε τούς απανταχού της γης ΄Ελληνες νά φροντίσουνε γιά τήν Aιωνιότητα μέσω της Oρθοδόξου Eκκλησίας μας, ειρήνευσε τόν κόσμον όλον καί οδήγησέ τονε κοντά σου. Mνήσθητι, Kύριε, καί πάντων των εντειλαμένων (=έδωσαν εντολή) εμοί τω αναξίω εύχεσθαι υπέρ αυτών. Oδήγησε στή σωτηρία όσους μέ αγαπούν ή μισούν, καί όσους μέ έχουν αδικήσει ή στενοχωρήσει. Προστάτεψε από τούς εχθρούς καί τόν Aντίχριστο τούς αδικουμένους καί τήν Ελλάδα μας. Oικονόμησε τίς χήρες, τά ορφανά, τούς νέους, τούς φτωχούς, τούς πολυτέκνους, τά παιδιά των διεζευγμένων, τούς ασθενείς, τούς κατακοίτους, τούς οχλουμένους υπό πνευμάτων ακαθάρτων, καί τούς όπου γης αλυτρώτους αδελφούς μου. Φώτισε κι ευλόγησε τούς Kληρικούς καί Mοναχούς. Aνάπαυσε όλους τούς Oρθοδόξους Xριστιανούς, τούς από περάτων έως περάτων της Oικουμένης καί απ αρχής μέχρι των εσχάτων κεκοιμημένους. Mνήσθητι, Kύριε, καί των δούλων Σου… (ανάφερε κάποια ονόματα).
Πανάγιον Πνεύμα, θησαυρέ των αγαθών καί πανταχού παρόν, η θεία Xάρις η τά ασθενή θεραπεύουσα καί τά ελλείποντα αναπληρούσα, Παράκλητε αγαθέ, ελθέ καί σκήνωσον εν εμοί τω αμαρτωλώ· γέμισέ με χάρες κι ευλογίες, καί κάνε με άξιο των καιρών δούλο σου. Aνοιξε τά μάτια της ψυχής μου, φώτισε τό σκοτάδι του νοός μου, θρόνιασε μέσα στήν καρδιά μου τή θεία χάρη Σου, γιά νά μαι στέρεος στήν πίστη καί τήν αρετή καί πλήρης θείου φωτισμού.
΄Ω Xριστέ καί Παναγιά μου! Σέ υπερευχαριστώ, πού μέ έφερες στό δρόμο της σωτηρίας καί χαίρεται η ψυχή μου. Σ ευχαριστώ γιά όλα τά καλά πού μού χεις δώσει, πού τά ξέρω ή δέν τά ξέρω. Σ ευχαριστώ, Xριστέ μου, καί γιά όλα τά κακά, πού από αγάπη έχεις επιτρέψει νά πάθω γιά τήν ωφέλεια της ψυχής μου. Πάντων ένεκεν ας είναι δοξασμένο τό άγιο όνομά Σου.
Δόξα Σοι, Kύριε Παντοδύναμε. Δόξα Σοι, αιώνιε Bασιλεύ. Tριάς Aγία, δόξα Σοι!
Αυτά λέει τό Σχέδιο Προσευχής πού σας προτείνω, στά οποία μπορεί νά προσθέσει ο καθένας ό,τι ιδιαίτερα τόν απασχολεί. Καί ο ΄Αγιος Μάξιμος ο Ομολογητής συνιστά στόν αγωνιστή Χριστιανό: «Αν θέλης νά μή σκοτισθή τό φως του νου σου: Mέ τήν εγκράτεια, μάρανε τό επιθυμητικό μέρος της ψυχής· Mέ τήν αγάπη, χαλιναγώγησε τό θυμικό· καί μέ τήν προσευχή, αναπτέρωσε τό λογιστικό». Η εγκράτεια δηλαδή, ™ αγάπη καί η προσευχή θεραπεύουν τό επιθυμητικό, τό θυμικό καί τό λογιστικό μέρος, σύμφωνα μέ το τριμερές της ψυχής των αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων, μέρη τά οποία αντιστοιχούν στό κάτω μέρος του σώματος, στήν καρδιά καί στόν νου του ανθρώπου. Καί ο αββάς Λογγίνος δίδασκε: «Η νηστεία ταπεινώνει τό σώμα. Η αγρυπνία καθαρίζει τόν νου. Η ησυχία φέρνει πένθος στήν καρδιά. Καί τό πένθος βαπτίζει τόν άνθρωπο καί τόν κάνει αναμάρτητο».
Εννοείται ότι όλα αυτά πρέπει νά γίνονται μέσα στά πλαίσια της ορθόδοξης Εκκλησίας μας, η οποία καί μόνο παρέχει τή θεία Χάρη μέσω των Μυστηρίων στούς πιστούς της. Ενώ η αίσθηση, η γεύση, η εμπειρία της θείας Χάριτος, χαρίζεται διά της ασκήσεως καί του πνευματικού αγώνα. ΄Οπως λέγει καί ο Χριστός, είναι ευτυχείς όσοι έχουν καθαρή καρδιά, διότι αυτοί θά ιδούνε τόν Θεό. Οι πνευματικές εμπειρίες προϋποθέτουν ειρηνική ζωή, χωρίς φωνές καί θυμούς, χωρίς εντάσεις καί τρεξίματα, χωρίς άγχος καί βιασύνες. ΄Ελεγε καί ο Γέροντας Παΐσιος, η ησυχία είναι σάν τήν άδηλη αναπνοή. ΄Οπως τό σώμα δέ μπορεί νά αναπνεύσει, αν δέν είναι ανοιχτοί καί καθαροί οι πόροι του δέρματος, έτσι καί στά πνευματικά, δέ μπορεί νά προκόψει κανείς χωρίς ήσυχη ζωή, πραότητα, συγχωρητικότητα καί υπομονή.
* * * * *
Πρότυπά μας γιά τήν πνευματική ζωή είναι όλοι οι ΄Αγιοι, μεταξύ των οποίων καί ο άγιος Μεγαλομάρτυς Δημήτριος φυσικά. Τούς παλαιούς Μάρτυρες του αίματος ακολούθησαν οι όσιοι Ασκηταί, οι Μάρτυρες της συνειδήσεως δηλαδή. ΄Ολους τούς Αγίους, καί τούς παλαιούς καί τούς μετέπειτα καί τούς σύγχρονους, χαρακτηρίζει μία σπουδαία καί μεγάλη αρετή, η ανδρεία. Εφόσον προσκλήθηκαν καί φωτίσθηκαν νά αγωνισθούν γιά νά ευαρεστήσουν τόν Θεό, κοιτάζουν πάντα πρός τά εμπρός καί τόν ουρανό μέ ανδρεία θαυμαστή καί αποφασιστικά, διότι σύμφωνα καί μέ τόν λόγο του Χριστού, δέν του είναι αρεστός όποιος βάλει τά χέρια του πάνω στό άροτρο, αλλά κοιτάζει πρός τά πίσω» (Λουκ. θ΄61), δηλαδή αυτός πού γυρίζει, έστω καί μέ τή σκέψη, στά παλιά.
Ως τέτοια πρότυπά μας έχουμε ακόμα καί κάποιους σύγχρονους Αγίους, πού είχαμε τήν ευλογία νά γνωρίσουμε κι εμεις. Καί αυτοί ο ΄Αγιοι θυσιάστηκαν στό βωμό του Χριστού γιά τήν αληθινή πίστη, γιά τή δική τους σωτηρία, αλλά καί βοήθησαν υπερβολικά όλον τόν κόσμο, καί ιδιαίτερα όσους τούς σεβάστηκαν καί ζήτησαν τή συμβουλή καί τήν προσευχή τους. Τέτοιοι άγιοι Γέροντες, πού ξεχώρισαν από πολλούς άλλους, ήταν γιά παράδειγμα ο Γέροντας Παΐσιος, ο Γέροντας Πορφύριος, ο Γέροντας Ιωσήφ, ο Γέροντας Γεράσιμος, ο Γέροντας Θεόκλητος καί άλλοι. Γι αυτούς καί άλλους γράφουμε στό βιβλίο μας «Από τό ΄Αγιον ΄Ορος μέ αγάπη· συνάντηση μέ αγίους των καιρών μας».
΄Ισως θά ρωτήσει κάποιος, «κι εγώ, πάτερ, πού δέν είμαι Χριστιανός ή Ορθόδοξος, ούτε Αγιορείτης ή μοναχός, αλλά ένας αξιολύπητος πλανεμένος καί αμαρτωλός, γιά μένα δέν υπάρχει έλεος»; Ξέρετε, όταν ήμουν νεαρός καί δέν ήθελα τότε νά γίνω μοναχός, ρώτησα τόν Γέροντα Παΐσιο, «μόνο στό ΄Αγιον ΄Ορος σώζεται κανείς»; Καί τί μου απάντησε, λέτε; «Δέ μου λές, έξω από τό ΄Αγιον ΄Ορος υπάρχει ο Θεός»;
Συμπληρώνω κι εγώ σήμερα· Καί ο Αβραάμ δέν γνώριζε τόν αληθινό Θεό, μέχρι τή στιγμή πού Αυτός τόν εκάλεσε στήν Αλήθεια. Αλλά από τήν ώρα πού τόν προσκάλεσε ο Θεός, από κείνη τή στιγμή υπάκουσε χωρίς αντιλογία στό θείο θέλημα. Καί ο εκατόνταρχος Κορνήλιος των Πράξεων ειδωλολάτρης ήτανε· αλλά νήστευε, ελεούσε καί προσευχότανε γιά νά του αποκαλυφθεί ο Θεός. Καί από τήν ώρα πού μέ ευλάβεια άκουσε τόν Απόστολο Πέτρο, τόν φώτισε ο Θεός καί τόν γέμισε μέ τή θεία χάρη Του. Καί ο Απόστολος Παύλος προσκλήθηκε στήν Αλήθεια τήν ώρα πού κατεδίωκε τόν Χριστό, οπότε καί άκουσε τόν φοβερό λόγο, ότι όποιος τά βάζει μέ τόν Θεό, μοιάζει μέ κείνον πού κλωτσάει τά καρφιά. Αλλά μόλις φωτίσθηκε ο Παύλος, ταπεινώθηκε, μετανόησε καί στρατεύθηκε στόν αγώνα της διαδόσεως του Ευαγγελίου γιά τή σωτηρία του κόσμου.
Μέ αυτά θέλω νά σας δείξω ότι, όποιος θέλει νά γνωρίσει τήν Αλήθεια καί νά ευτυχήσει στήν Αιωνιότητα, ας μετανοήσει καί ταπεινοφρονήσει, ας προσευχηθεί μετά δακρύων, καί τότε ο Πάνσοφος καί Παντοδύναμος έχει τή δύναμη καί τούς τρόπους νά τόν φωτίσει πώς θά εισέλθει στήν οδό της σωτηρίας. Μπορεί καί σήμερα ο Θεός στόν ειλικρινά ενδιαφερόμενο νά στείλει έναν σημερινό διάδοχο των αγίων Αποστόλων Του, γιά νά τόν διδάξει πώς θά εισέλθει στή Βασιλεία των ουρανών, αλλά καί στήν εν Χριστώ ζωή των θείων εμπειριών καί ευλογιών κατά τή διάρκεια αυτής της πρόσκαιρης ζωής. Καί ξέρουμε βέβαια ότι ο Παράδεισος καί η Κόλαση είναι η συνέχεια των δικών μας επιλογών όσο ζούμε πάνω στη γη.
* * * * *
Επιτρέψτε νά τελειώσω τόν λόγο μου, συνοψίζοντας τά όσα σας είπα ως εξής. Μέ τή χάρη του Θεού, οι Αγιορείτες Πατέρες είμαστε καλά. Κάθε μέρα, συμμετέχοντας στή θεία Λειτουργία καί κοινωνώντας Σώμα καί Αίμα Χριστού –όσο πιό συχνά τό επιτρέπει ο Γέροντας ή ο Πνευματικός-, αλλά καί μέ τήν προσευχή, μέ κάποια άσκηση καί μέ τήν προσπάθεια νά πράττουμε αυτό πού αρέσει στόν Κύριο καί όχι στό διάβολο, αγωνιζόμαστε νά είμαστε σέ μία κατάσταση ευάρεστη στόν Θεό. Συγχρόνως καλλιεργούμε τήν μετάνοια καί τήν ταπεινοφροσύνη, αλλά καί δοξάζουμε τόν Θεό γιά όλα τά καλά πού μας έχει χαρίσει, καί γι αυτά πού ξέρουμε καί γι αυτά πού δέν ξέρουμε. Κατ αυτό τόν τρόπο η θεία Χάρη μας χαροποιεί, μας ενθαρρύνει καί μας χαρίζει υπομονή. Καί όποτε ζητάει κάποιος τήν πνευματική μας βοήθεια, ευχαρίστως του τήν προσφέρουμε.
Πάντως πρέπει νά έχουμε υπόψη μας ότι κάθε ορθόδοξος Χριστιανός οφείλει νά αγωνίζεται έτσι, ώστε νά αισθάνεται καθημερινά τή θεία Χάρη. Καί αν δέν τήν αισθάνεται, τουλάχιστον νά ταπεινοφρονεί. Μόνον έτσι μπορεί νά αποδείξει στή συνείδησή του ότι είναι πραγματικά ορθόδοξος Χριστιανός· δηλαδή, ότι είναι κάτι πολύ ανώτερο από ο,τιδήποτε άλλο, από κάποια άλλη αίρεση ή θρησκεία.
΄Οσοι πληροφορούνται ή τούς αποκαλύπτεται κάτι τό ιδιαίτερο καί θείο, έχουν καί μεγαλύτερη υποχρέωση απέναντι του Θεού. Διότι θυμούμαστε τόν λόγο του Χριστού, «ο γνούς καί μή ποιήσας δαρήσεται πολλάς, ο δε μή γνούς μηδέ ποιήσας δαρήσεται ολίγας» (Λουκ. ιβ΄47). Καί ανάλογα μέ τήν περίπτωσή του αποκτά ο αγωνιστής χαρίσματα, δηλαδή αρώματα πνευματικά, πού δέν μπορεί νά τά κρύψει, αλλά δι αυτων παραστέκεται σέ όλους τούς άλλους, καί ιδιαίτερα σέ όποιον ζητά τή βοήθειά του. Επίσης αποκλείεται νά προκόψει κανείς στά πνευματικά, αν δέν ζητήσει τή συμπαράσταση κάποιου Γέροντα καί Πνευματικού πατέρα.
Αν επιτρέπετε, θά θέλαμε νά συστήσουμε στήν αγάπη σας νά επισκεφθήτε τήν ιστοσελίδα μας www.maximosathos.com, όπου υπάρχουν ενδιαφέροντα στοιχεία περί της πίστεως καί της πνευματικής ζωής, αλλά προπαντός υπάρχει ένα σχέδιο απλής καί εγκάρδιας προσευχής, γιά νά μιλάμε συχνά στό Θεό καί νά προσφερόμαστε (νά είμαστε ανοιχτοί) στίς ευλογίες Του περισσότερο, παρά νά παραδινόμαστε σέ ευτελή καί μή αρεστά στόν ουράνιο Πατέρα μας.
Διά των ευχών της Παναγίας σου Μητρός, του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Δημητρίου του Μυροβλύτου καί πάντων των Αγίων, Πατέρα μας ουράνιε, Κύριέ μας Ιησού Χριστέ καί Παράκλητε αγαθέ, η Παναγία Τριάς, αξίωσον ημάς των ευφροσύνων σου ευλογιών, της εκ δεξιών σου παραστάσεως καί της αιωνίου σου μακαριότητος, Αμήν.
Σας ευχαριστώ πού μέ ακούσατε. Νά είστε καλά.
Ιερομόναχος πατήρ Μάξιμος του Γέροντος Ιωσήφ Βατοπεδινού (www.maximosathos.com)
Κύριε διευθυντά
Είμαι μια μοναχή της Ιεράς Μονής Οσίου Παταπίου, που επί 55 χρόνια της πολύτιμης ζωής μου αφιέρωσα για να ζήσω μια άλλη ποιότητα ζωής. Δεν ξέρω αν τα κατάφερα, ο Θεός γνωρίζει – όμως, έχω μέσα μου μια πληρότητα για ό,τι προσπάθησα.
Με έκπληξη είδα στο «Κ» της κυριακάτικης «Καθημερινής», 13ης Οκτωβρίου, αφιέρωμα, και με εξώφυλλο μάλιστα, στο «αρχιτεκτονικό θαύμα» όπως το αποκαλείτε του πρώτου αποτεφρωτηρίου στην Ελλάδα.
Είσθε ένας αξιοπρεπής δημοσιογράφος, με παιδεία και σας ερωτώ: Αυτό είναι το πολιτιστικό αποκορύφωμα του ανθρωπίνου προσώπου ή ο εξευτελισμός; Το σώμα του ανθρώπου δεν είναι βιομηχανικό κατάλοιπο, που το φτιαρίζεις σαν απόβλητο. Ο άνθρωπος είναι, αν το πιστεύετε, «εικόνα και ομοίωσις Θεού» και αξίζει τιμής, σεβασμού και αξιοπρέπειας, ακόμη και στον θάνατό του. Πηγαίνετε στα ενδότερα του «κοσμήματος» να φρίξετε με την όλη διαδικασία και να φτύσετε ακόμη και το νερό που πίνετε. Ακόμη και το σκυλί σου το θάβεις στην άκρη του κήπου σου, και έχεις γι’ αυτό δύο δάκρυα.
Λυπηθήκατε τις κάποιες χιλιάδες που ξοδεύουν κάποιοι γι’ αυτήν την απεχθή διαδικασία αναζητώντας την αλλού. Δεν άκουσα να λυπάται κανείς για τα εκατομμύρια που δίδονται στις εκτρώσεις, στην κραιπάλη, στα ναρκωτικά, στα «καλλυντικά», στη μόδα, στους οίκους ανοχής, στους πολέμους, στην προσφυγιά, στις σφαγές, στις βρώμικες συναλλαγές, στην προσπάθεια κάποιων ισχυρών, για να είναι πιο δυστυχισμένος ο κόσμος.
Τι υποκρισία! Όχι δική σας, αλλά αυτής της παραπαίουσας κοινωνίας στη δύστυχη Ελλάδα όπως την κατήντησαν σήμερα.
Μια χώρα χωρίς παιδεία, χωρίς ηθικές αξίες, χωρίς ιδανικά. Ό,τι διεστραμμένο και ανώμαλο είναι πρόοδος στους «καθυστερημένους» Έλληνες χωρίς Θεό, και κανείς δεν διαμαρτύρεται, ούτε προσμετράει το κόστος· η βία και η αναρχία είναι δημοκρατία και ο άκρατος υλισμός θεότης, στο τίποτα της υπάρξεώς μας.
Δεν με ενοχλεί τόσο η άποψίς τους, αν και αποκρουστική, ο κάθε άνθρωπος είναι ελεύθερος και εκφράζει τον ψυχισμό του, υγιή ή αρρωστημένο, με τις πράξεις του. Με ενοχλεί η άποψις, ότι ήμασταν οπισθοδρομικοί και ξαφνικά, επιτέλους, προοδεύσαμε και γίναμε πολιτισμένοι.
Υπάρχουν στη χώρα μας δύο κάστες πολιτών: οι προοδευτικοί κουλτουριάρηδες, που δικαιούνται επιδεικτικής απόψεως στα μέσα ενημερώσεως, και τα ταπεινά «υπόλοιπα επικρατείας», που κάνουν το «λάθος» να κάνουν τον σταυρό τους.
Μην ξαναπάει κανείς στο Άουσβιτς, ούτε πουθενά αλλού για να θυμώσει και να «φρίξει» με τα κρεματόρια των ναζί. Σε 70 χιλιόμετρα μόνο, μπορεί να διαβάσει τη «φρικτή» ιστορία της ανθρωπότητος και να «μισήσει» τα θηρία που την κατέφαγαν. Μόνο 70 χιλιόμετρα τζάμπα! Αλλά εκεί στη Ριτσώνα δεν είναι Άουσβιτς, είναι «πολιτισμός» στο αρχιτεκτονικό αυτό θαύμα, δεν είναι ναζί, έχει και αναψυκτήριο, να ξεχάσουν τον πόνο τους, και τον εαυτό τους τον ίδιο, αφού ξεφορτώθηκαν πανεύκολα τον νεκρό, δεν λερώθηκαν καν να σκύψουν στον τάφο του. Θλίψις, οργή, απέχθεια για το πώς κατήντησε το έσωθεν του Έλληνα.
Ο Χριστός αργεί! Δεν χωράει στη ζωή μας, μας καθυστερεί από την κούφια καθημερινότητά μας. Ο Χριστός και η Εκκλησία του δεν αναζητεί πελάτες. Αγάπη αποζητεί από καθαρή καρδιά, «ότι αυτός πρώτος ηγάπησε τον κόσμον».
Σας ζητώ συγγνώμη και ευχαριστώ για τη δημοσίευση της επιστολής μου.
Δεν είναι οργή. Είναι θλίψις γι’ αυτήν τη θολωμένη, δύστυχη Ελλάδα, που χαίρεται μόνο γιατί έμεινε στον «πολιτισμό» του ευρώ!
(Επιστολή στην εφημερίδα “Καθημερινή” 6/11/2019)
Μια φορά όταν η ζωή του κινδύνευε, ο προφήτης Δαβίδ είπε σ’ αυτούς που ήταν τότε μαζί του· «Ένα βήμα με χωρίζει από τον θάνατο» (Α’ Βασ. 20, 3).Θυμήθηκα τώρα αυτά τα λόγια γιατί πριν μία εβδομάδα έπρεπε να τα πω και εγώ. Ένα μόνο βήμα με χώριζε από το θάνατο. Για ένα διάστημα ήμουν σχεδόν πεθαμένος, σχεδόν καθόλου δεν είχα σφυγμό και η καρδιά μου παρά λίγο να σταματήσει να χτυπά.Αλλά ο Κύριος με σπλαχνίστηκε. Και τώρα ακόμα είμαι αδύναμος και μόνο καθισμένος μπορώ να μιλάω με σας.Θέλω να σας πω κάτι πολύ σημαντικό, θέλω να σας πω για την μνήμη του θανάτου, διότι ο θάνατος βρίσκεται πολύ κοντά στον καθένα μας, όπως ήταν τόσο κοντά σε μένα το προηγούμενο Σάββατο. Ο καθένας από μας μπορεί να πεθάνει ξαφνικά, τότε που δεν περιμένει. Γνωρίζετε ότι η ζωή πολλών ανθρώπων τελειώνει ξαφνικά και απρόοπτα.Να θυμάστε πάντα, χαράξτε στην καρδιά σας τον λόγο αυτό του Χριστού· «Έστωσαν υμών αι οσφύες περιζωσμέναι και οι λύχνοι καιόμενοι» (Λκ. 12, 35). Να θυμάστε πάντα τον λόγο αυτό και ποτέ να μην τον λησμονήσετε.Όταν οι άνθρωποι ετοιμάζονται να περπατήσουν ένα μακρύ δρόμο ή να κάνουν μία δύσκολη εργασία δένουν στη μέση τους το ζωνάρι. Και όταν περπατάνε μέσα στο σκοτάδι της νύχτας έχουν μαζί τους λυχνάρια και είναι σημαντικό γι’ αυτούς τα λυχνάρια αυτά να είναι πάντα αναμμένα.Το ίδιο και στην πνευματική μας ζωή, η μέση μας πρέπει να είναι ζωσμένη και τα λυχνάρια μας αναμμένα. Πρέπει να είμαστε ακούραστοι εργάτες του Θεού και να αγωνιζόμαστε πάντα κατά του διαβόλου, ο οποίος σε κάθε μας βήμα προσπαθεί να μας αποτρέψει από τον Χριστό και να μας θανατώσει με τους πειρασμούς.Γι’ αυτό ο Κύριος Ιησούς Χριστός μας έδωσε αυτή την εντολή· «Έστωσαν υμών αι οσφύες περιζωσμέναι και οι λύχνοι καιόμενοι».Ποτέ να μην λησμονείτε ότι η επίγεια ζωή μάς δόθηκε για να προετοιμαστούμε για την ζωή την αιώνια και η τύχη μας στην αιώνια ζωή θα κριθεί απ’ αυτό, πώς ζήσαμε εδώ.Να είστε πιστοί στον Χριστό, πιστοί με τον τρόπο που ο ίδιος έδειξε στην Αποκάλυψη του αποστόλου και ευαγγελιστού Ιωάννου. Εκεί Αυτός λέει· «Γίνου πιστός άχρι θανάτου, και δώσω σοι τον στέφανον της ζωής» (Απ. 2, 10).Πρέπει να είμαστε πιστοί στον Θεό, πρέπει ακούραστα κάθε μέρα, κάθε ώρα και κάθε στιγμή να υπηρετούμε τον Θεό. Η ζωή μας είναι σύντομη, δεν μπορούμε να σπαταλάμε άσκοπα αυτές τις λίγες ώρες και ημέρες της ζωής μας, πρέπει πάντα να σκεφτόμαστε την ώρα του θανάτου.
Όλοι οι άγιοι ασκητές είχαν πάντα στο νου τους την μνήμη του θανάτου. Μέσα στα κελλιά τους είχαν κρανίο για να το βλέπουν και να θυμούνται το θάνατο. Με δάκρυα το κοιτούσαν, σκεφτόμενοι ότι και αυτοί θα ακολουθήσουν τον ίδιο δρόμο. Υπηρετούσαν ακούραστα τον Θεό και δούλευαν εις τον Κύριον, όπως το έκανε ο όσιος Σεραφείμ του Σαρώφ.Εκείνοι, όπως και εσείς, άκουγαν κάθε μέρα στον εσπερινό τα λόγια του 33ου ψαλμού· «Θάνατος αμαρτωλών πονηρός» (Ψαλ. 33, 22). Όπως και εσείς, άκουγαν και αυτοί· «Τίμιος εναντίον Κυρίου ο θάνατος των όσιων αυτού» (Ψαλ. 115, 6).Φοβερό θάνατο έχουν οι αμαρτωλοί. Και έχω δει πολλά παραδείγματα. Όμως ένα γεγονός που έχω δει πρίν 40 χρόνια τόσο βαθιά αποτυπώθηκε στη μνήμη μου που δεν θα το ξεχάσω ποτέ.Ήμουν τότε επαρχιακός γιατρός και με κάλεσαν στο σπίτι ενός πολύ γνωστού σ’ εκείνη την περιοχή πλούσιου γαιοκτήμονα, που ήταν άνθρωπος πολύ κακός. Όταν μπήκα μέσα στο σπίτι του μού έκανε εντύπωση η ακαταστασία που υπήρχε εκεί.Άνθρωποι έτρεχαν από δω και από κει. Πάνω στο κρεβάτι ήταν ξαπλωμένος ένας γέρος με πρόσωπο κατακόκκινο που μόλις με είδε άρχισε κυριολεκτικά να ουρλιάζει. Έλεγε· «Γιατρέ, παρακαλώ, σώσε με! Πεθαίνω και μόνο με τη σκέψη, ότι μπορώ να πεθάνω».Πού ήταν πριν εκείνος ο άνθρωπος, τι σκεφτόταν όταν ταλαιπωρούσε τους άλλους; Τι σκεφτόταν όταν τους έπαιρνε όλα τους τα χρήματα; Τώρα ο θάνατος ήλθε, είναι εδώ και είναι αργά πλέον να λες· «Πεθαίνω και μόνο με τη σκέψη, ότι μπορώ να πεθάνω». Θα έπρεπε η ζωή σου να ήταν τέτοια ώστε να μην φοβάσαι τον θάνατο.Ποιος δεν φοβάται τον θάνατο; Μόνο αυτός που ακολουθεί τον Χριστό, που όλη την ζωή του κατευθύνει με σκοπό να τελεί τις εντολές του. Τέτοιοι άνθρωποι δεν φοβούνται τον θάνατο. Γνωρίζουν την υπόσχεση που έδωσε ο Κύριος Ιησούς Χριστός στους μακαρισμούς· «Χαίρετε και αγαλλιάσθε, ότι ο μισθός υμών πολύς εν τοις ουρανοίς» (Μτ. 5, 12).Τελείως διαφορετικός ήταν ο θάνατος των αγίων. Ο άγιος Σεραφείμ πέθανε γονατισμένος μπροστά στην εικόνα της Παναγίας, στην οποία προσευχόταν πάντα. Έτσι στεκόμενος στα γόνατά του κοιμήθηκε και ήταν τίμιος εναντίον Κυρίου ο θάνατος του.Ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός μας λέει· «Περιπατείτε έως το φως έχετε, ίνα μη σκοτία υμάς καταλάβη» (Ιω. 12, 35). Ακόμα έχετε το φως του Χριστού, ακόμα έχετε την δυνατότητα να πηγαίνετε στο ναό, να ακούτε τις εντολές, να ακούτε το Ευαγγέλιο.Να περπατάτε μέσα σ’ αυτό το φως. Γιατί, όταν έλθει ο θάνατος, το φως αυτό θα σβήσει για σας. Πέραν του τάφου δεν υπάρχει μετάνοια και θα πάρετε ανταπόδοση σύμφωνη με όσα έχετε κάνει στη ζωή σας.Περπατάτε λοιπόν στο φως όσο έχετε το φως, για να μην σας καταλάβει το σκοτάδι, το σκοτάδι το αιώνιο, το σκοτάδι του θανάτου. Ο θείος απόστολος Παύλος λέει· «Ιδού νυν καιρός ευπρόσδεκτος, ιδού νυν ημέρα σωτηρίας» (Β’ Κορ. 6, 2).Τώρα, όσο ζούμε, είναι για μας καιρός ευπρόσδεκτος, καιρός σωτηρίας. Τώρα πρέπει να σκεφτόμαστε την σωτηρία μας και να προετοιμαζόμαστε για την αιώνια ζωή. Αυτό κάνουν όλοι οι χριστιανοί, όλοι όσοι αγαπάνε τον Χριστό.Πριν 70 χρόνια ζούσε στην Αγία Πετρούπολη ένας γιατρός που λεγόταν Γαάζ. Αυτός υπηρετούσε στις φυλακές και είχε καρδιά αγαθή, καρδιά γεμάτη ευσπλαχνία και αγάπη για τους ανθρώπους.Από την θέση του, του γιατρού των φυλακών, προσπαθούσε όσο μπορούσε να βοηθήσει τους δυστυχισμένους ανθρώπους που κρατιούνταν εκεί. Έβλεπε πως έστελναν στα κάτεργα αλυσοδέσμιους κατάδικους, γνώριζε ότι θα περπατήσουν με τα πόδια χιλιάδες βέρστια μέχρι να φτάσουν στην Σιβηρία και η καρδιά του έσφιγγε από τον πόνο.Για να αισθανθεί τον πόνο τους μια φορά φόρεσε στα πόδια του αλυσίδες και περπατούσε μ’ αυτές ώρες στην αυλή του σπιτιού του. Όταν βρισκόταν στην κλίνη του θανάτου, ο άγιος αυτός άνθρωπος και γιατρός, είπε στους συγκεντρωμένους γύρω του ανθρώπους τα εξής θαυμαστά λόγια, τα οποία πρέπει να τα βάλουμε καλά στο νου μας· «Να βιάζεστε να κάνετε καλό για τους άλλους».Να βιάζεστε γιατί ο θάνατος όλους μάς περιμένει. Να μην είστε επιπόλαιοι, να είστε πιστοί μέχρι θανάτου και θα σας δώσει ο Θεός το στέφανο της ζωής.Ο προφήτης Ησαΐας είπε ένα λόγο, τον οποίο επίσης πρέπει καλά να θυμόμαστε και που πρέπει βαθιά να αποτυπωθεί στην καρδιά μας· «Έκστητε, λυπήθητε, αι πεποιθυΐαι, εκδύσασθε, γυμναί γένεσθε, περιζώσασθε σάκκους τας οσφύας» (Ησ. 32, 11).Τρέμετε ανέγνοιαστες, να έχετε την μνήμη του θανάτου, να σκέφτεστε πάντα την ώρα όταν θ’ αφήσετε αυτή την ζωή και ποτέ να μην το ξεχνάτε.Και για να μην το ξεχνάμε, για να μπορέσουμε να ακολουθήσουμε την οδό του Χριστού και να μην φοβόμαστε τον θάνατο, χρειαζόμαστε βοήθεια από τον Παντοδύναμο Θεό.Χωρίς αυτή την βοήθεια δεν θα νικήσουμε τους πειρασμούς του διαβόλου, γι’ αυτό πρέπει να ζητάμε να μάς στείλει ο Θεός την χάρη του. Κύριε, ελέησε μας τους αμαρτωλούς, Κύριε, βοήθησε μας!Πρέπει να Τον ικετεύουμε έτσι όπως Τον ικέτευε εκείνη η γυναίκα η ειδωλολάτρισσα, αυτή ήταν Χαναναία και όταν είδε τον Χριστό με τους μαθητές του άρχισε να φωνάζει δυνατά και να Τον ικετεύει· «Ελέησόν με, Κύριε, υιέ Δαυΐδ· η θυγάτηρ μου κακώς δαιμονίζεται» (Μτ. 15, 22).Αλλά ο Κύριος δεν της έδινε σημασία και συνέχιζε σιωπηλά το δρόμο του. Η γυναίκα συνέχιζε να Τον ικετεύει, όμως Εκείνος δεν απαντούσε.Στο τέλος οι μαθητές του Τού είπαν· «Απόλυσον αυτήν, ότι κράζει όπισθεν ημών» (Μτ. 15, 23). Και ο Κύριος απάντησε· «Ουκ απεστάλην ει μη εις τα πρόβατα τα απολωλότα οίκου Ισραήλ» (Μτ. 15, 24).Η γυναίκα όμως συνέχιζε να Τον ικετεύει. Τι της είπε τότε ο Κύριος; «Ουκ έστι καλόν λαβείν τον άρτον των τέκνων και βαλείν τοις κυναρίοις» (Μτ. 15, 26).Και άκουσε μία απάντηση καταπληκτική για την ταπείνωση και την πραότητα» «Ναι, Κύριε· και γαρ τα κυνάρια εσθίει από των ψιχίων των πιπτόντων από της τραπέζης των κυρίων αυτών» (Μτ. 15, 27), – δώσε μου, Κύριε, ένα ψίχουλο από το έλεός σου.Σταμάτησε ο Κύριος, όταν το άκουσε, και της είπε· «Ω γύναι, μεγάλη σου η πίστις! Γενηθήτω σοι ως θέλεις, και ιάθη η θυγάτηρ αυτής από της ώρας εκείνης» (Μτ. 15, 28).Πολλοί από μάς έχουν ζωή που δεν αρμόζει στους χριστιανούς. Πολλοί είναι βεβαρημένοι με διάφορες αμαρτίες, πολλοί έχουν ξεχάσει τον λόγο του Θεού· «Το κέντρον του θανάτου η αμαρτία» (Α’ Κορ. 15, 56).Ο θάνατος πληγώνει αυτόν που είναι δούλος της αμαρτίας. Τότε, αν είμαστε τόσο αδύναμοι, αν το ένδυμα της ψυχής μας είναι όλο μαύρο από τις αμαρτίες μας, δεν είμαστε και εμείς σαν τα σκυλιά, δεν πρέπει και εμείς να κράζουμε προς τον Θεό, όπως έκραζε εκείνη η Χαναναία γυναίκα; «Κύριε, είμαι σαν το σκυλί, αλλά ελέησόν με!»«Έστωσαν υμών αι οσφύες περιζωσμέναι και οι λύχνοι καιόμενοι». Αμήν.ΑΓΙΟΥ ΛΟΥΚΑ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΚΡΙΜΑΙΑΣ
ΛΟΓΟΙ ΚΑΙ ΟΜΙΛΙΕΣΤΟΜΟΣ Γ’ΕΔΟΣΕΙΣ «ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΥΨΕΛΗ»
https://ieramonopatia.gr/theologika/o-agios-loykas-o-iatros-gia-tin-ora-toy-thanatoy/http://feeds2.feedburner.com/blogspot/hellas-orthodoxy
Πατήρ Μάξιμος Μόσχος Αγιορείτης
Tαχ.Θυρίδα 49, Kαρυές 630.86..΄Aγιον ΄Oρος
ΤΗΛ 23770.23383 EMAIL frmaxim@otenet.gr
Copyright © 2018 Πάτερ Μάξιμος Μόσχος Αγιορείτης - All Rights Reserved.